1. Mục đích của xét nghiệm Double test
Mục đích chính của xét nghiệm Double Test là sàng lọc nguy cơ dị tật nhiễm sắc thể nghiêm trọng ở thai nhi, nhằm tạo điều kiện cho các can thiệp chẩn đoán sớm và kịp thời.
Xét nghiệm Double Test, còn được gọi là sàng lọc kết hợp trong tam cá nguyệt đầu tiên (tuần 11 đến 13), có mục tiêu chính là đánh giá xác suất (nguy cơ) thai nhi mắc các hội chứng di truyền:
- Hội chứng Down (Trisomy 21): Liên quan đến thừa nhiễm sắc thể 21, gây chậm phát triển trí tuệ.
- Hội chứng Edwards (Trisomy 18): Một rối loạn di truyền nghiêm trọng với tỷ lệ tử vong cao.
- Hội chứng Patau (Trisomy 13): Một dị tật hiếm gặp nhưng gây ra các vấn đề nghiêm trọng.
Xét nghiệm thực hiện bằng cách kết hợp ba yếu tố chính để tính toán tỷ lệ nguy cơ:
- Xét nghiệm máu mẹ: Đo nồng độ hai chất do nhau thai sản xuất: Beta-hCG tự do và PAPP-A.
- Siêu âm: Đo độ mờ da gáy (NT) khoảng không chứa dịch ở phía sau cổ thai nhi.
- Tuổi mẹ: Yếu tố nguy cơ không thay đổi.
Tầm quan trọng của xét nghiệm Double test
- Phát hiện sớm và an toàn: Giúp phát hiện sớm những thai kỳ có nguy cơ cao, cho phép cha mẹ cân nhắc các xét nghiệm chẩn đoán xác định chuyên sâu hơn (như chọc ối hoặc NIPT) mà không gây nguy cơ sảy thai như các thủ thuật xâm lấn ban đầu.
- Sàng lọc, không Chẩn đoán: Double Test chỉ cung cấp ước tính rủi ro, không phải kết quả chẩn đoán chắc chắn 100%.
2. Xét nghiệm Double test có cần nhịn ăn không?
Về câu hỏi xét nghiệm Double Test có cần nhịn ăn sáng không, câu trả lời là KHÔNG. Xét nghiệm Double Test là xét nghiệm máu nhằm đo nồng độ các hormone và protein do nhau thai sản xuất (như β-hCG và PAPP-A), những chất này phản ánh nguy cơ dị tật nhiễm sắc thể và không bị ảnh hưởng đáng kể bởi bữa ăn gần nhất của mẹ bầu.
Do đó, bạn có thể ăn uống bình thường trước khi đi làm xét nghiệm để đảm bảo sức khỏe và sự thoải mái. Tuy nhiên, để tối ưu hóa độ chính xác, một số cơ sở y tế có thể khuyên bạn tránh các bữa ăn quá nhiều đường hoặc chất béo.
Đặc biệt, nếu bạn thực hiện kết hợp Double Test với các xét nghiệm máu khác cần nhịn ăn (ví dụ: đường huyết lúc đói, mỡ máu), bạn phải tuân thủ hướng dẫn nhịn ăn chung của bác sĩ.
Xem thêm: Xét nghiệm NIPT từ tuần bao nhiêu? Có nên hay không? Hỏi đáp
3. Các lưu ý khi làm xét nghiệm Double test
Để đảm bảo độ chính xác và tính tin cậy của xét nghiệm Double Test, thai phụ cần lưu ý những điểm quan trọng về thời điểm, kỹ thuật và cách đọc hiểu kết quả. Cụ thể:
Thời điểm thực hiện chính xác
- Khung thời gian: Double Test chỉ có giá trị cao nhất khi được thực hiện trong khoảng từ tuần thai thứ 11 đến 13 của thai kì.
- Lý do: Nồng độ hormone và độ mờ da gáy (NT) của thai nhi thay đổi liên tục theo tuổi thai. Thực hiện quá sớm hoặc quá muộn sẽ khiến kết quả hormone không phản ánh đúng nguy cơ, dẫn đến đánh giá sai lệch.
Độ chính xác của Siêu âm
- Yêu cầu kỹ thuật: Đo độ mờ da gáy (NT) là một chỉ số quan trọng trong sàng lọc. Việc đo này cần được thực hiện bởi bác sĩ siêu âm có kinh nghiệm và tuân theo quy trình đo chuẩn hóa.
- Tầm quan trọng: Sai số trong đo lường NT có thể ảnh hưởng đáng kể đến toàn bộ kết quả sàng lọc nguy cơ của Double Test.
Cung cấp Thông tin
Hệ thống tính toán nguy cơ dựa trên nhiều yếu tố cá nhân ngoài kết quả xét nghiệm. Mẹ bầu cần cung cấp cho bác sĩ các thông tin về:
- Tuổi mẹ và Cân nặng.
- Tiền sử hút thuốc.
- Phương pháp thụ thai (tự nhiên hay hỗ trợ sinh sản như IVF).
- Thông tin sai hoặc thiếu có thể làm sai lệch nghiêm trọng kết quả tính toán nguy cơ.
Hiểu Bản chất Xét nghiệm và Kết quả
- Bản chất Sàng lọc: Double Test là xét nghiệm sàng lọc, không phải chẩn đoán. Kết quả chỉ cung cấp tỷ lệ nguy cơ (ví dụ: 1:100 – có 1 khả năng thai nhi bị ảnh hưởng trên 100 ca tương tự).
- Đọc kết quả: Nguy cơ thấp: Tỷ lệ thường nhỏ hơn 1:250 hoặc 1:300. Nguy cơ cao: Tỷ lệ cao hơn mức ngưỡng trên.
- Xử lý Nguy cơ cao: Kết quả “nguy cơ cao” chỉ là lời cảnh báo, không khẳng định bệnh. Nếu nguy cơ cao, bạn sẽ được khuyến nghị thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu và có giá trị chẩn đoán xác định như NIPT, Chọc ối hoặc Sinh thiết gai nhau (CVS).
4. Không hiểu kết quả xét nghiệm Double test thì phải làm sao?
Cảm thấy bối rối, lo lắng, hoặc không hiểu rõ kết quả xét nghiệm Double Test là điều hoàn toàn bình thường đối với các mẹ bầu. Bạn nên bình tĩnh và thực hiện như sau:
Trao đổi với bác sĩ
- Hỏi rõ ràng: Đừng ngần ngại hỏi bác sĩ về ý nghĩa thực sự của tỷ lệ nguy cơ được ghi trên báo cáo (ví dụ: 1:500 nghĩa là gì).
- Tham vấn chuyên sâu: Yêu cầu bác sĩ giải thích mối liên hệ giữa kết quả này với tuổi mẹ, cân nặng và các yếu tố nguy cơ cá nhân khác của bạn.
Thực hiện một số xét nghiệm chuyên sâu (nếu cần)
Nếu kết quả sàng lọc (Double Test) cho thấy nguy cơ cao hoặc chưa rõ ràng, bác sĩ có thể đề nghị xét nghiệm xác nhận:
- Xét nghiệm NIPT (Không xâm lấn): Đây là xét nghiệm máu mẹ cho độ chính xác rất cao (>99%) trong việc phát hiện bất thường nhiễm sắc thể và hoàn toàn an toàn. NIPT thường là lựa chọn ưu tiên sau khi Double Test nguy cơ cao.
- Chọc ối hoặc Sinh thiết Gai nhau (CVS): Đây là các xét nghiệm chẩn đoán xác định tình trạng nhiễm sắc thể. Tuy nhiên, do là thủ thuật xâm lấn và có một tỷ lệ nhỏ rủi ro biến chứng (như sảy thai), chúng chỉ được chỉ định khi thực sự cần thiết.
Tìm kiếm Hỗ trợ Tinh thần
Việc nhận một kết quả sàng lọc “nguy cơ cao” có thể gây áp lực tâm lý lớn, nhưng cần nhớ rằng đa số trường hợp này vẫn sinh con khỏe mạnh.
- Chia sẻ: Tâm sự với người thân, bạn bè, hoặc người có kinh nghiệm để giảm bớt lo lắng.
- Tư vấn: Cân nhắc gặp gỡ chuyên gia tâm lý hoặc tư vấn thai kỳ để nhận được hỗ trợ tinh thần khách quan và khoa học, giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt nhất.
Như vậy, làm xét nghiệm Double test có cần nhịn ăn không đã có câu trả lời với bài viết trên. Xét nghiệm này không yêu cầu nhịn ăn vì việc ăn uống không ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm.
Tuy nhiên, bạn cần hiểu đúng bản chất và kết quả xét nghiệm để có được những quyết định phù hợp. Lựa chọn cơ sở y tế uy tín như Mirai Healthcare sẽ giúp bạn an tâm và được tư vấn, giải thích kết quả tận tình.
