Nên tầm soát ung thư bao lâu một lần? Hỏi đáp

1. Tầm quan trọng của việc tầm soát ung thư

Tầm soát ung thư đóng vai trò then chốt, giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn rất sớm, ngay cả khi chưa có bất kỳ triệu chứng nào. Lợi ích cụ thể bao gồm:

• Tăng tỷ lệ sống còn (Tỷ lệ sống sót sau 5 năm): Đây là mục tiêu cốt lõi của tầm soát. Khi ung thư được chẩn đoán ở giai đoạn khu trú, tỷ lệ chữa khỏi và sống sót sau 5 năm sẽ tăng lên đáng kể, đồng nghĩa với việc kéo dài tuổi thọ và chất lượng sống.
• Giảm nguy cơ tử vong: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra sự giảm rõ rệt về tỷ lệ tử vong nhờ vào tầm soát. Ví dụ: Tầm soát ung thư vú bằng siêu âm và chụp nhũ ảnh có thể giảm đến 30% nguy cơ tử vong liên quan đến căn bệnh này.

Tầm soát ung thư cổ tử cung qua xét nghiệm Pap smear hoặc HPV test có thể ngăn ngừa phần lớn các ca bệnh phát triển thành ung thư xâm lấn. Nội soi đại tràng định kỳ giúp phát hiện và loại bỏ các polyp tiền ung thư trước khi chúng kịp trở thành ác tính.

• Giảm chi phí và biến chứng điều trị: Phát hiện bệnh sớm giúp can thiệp bằng các phương pháp ít xâm lấn hơn, giảm đáng kể chi phí điều trị so với việc điều trị ở giai đoạn muộn.

Vì vậy, tầm soát ung thư định kỳ là một biện pháp khoa học, hiệu quả và kinh tế để bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống lâu dài.

2. Nên tầm soát ung thư bao lâu một lần?

Tần suất tầm soát ung thư không cố định mà cần được cá nhân hóa, phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, độ tuổi và mức độ nguy cơ của mỗi người.

2.1. Đối với Người Bình thường (Nguy cơ Trung bình)

Người khỏe mạnh, không có triệu chứng và không có yếu tố nguy cơ đặc biệt (không tiền sử gia đình, không hút thuốc) nên kết hợp khám sức khỏe định kỳ hằng năm với tầm soát các loại ung thư phổ biến theo độ tuổi và giới tính. Cụ thể như sau:

Ung thư vú

• Độ tuổi bắt đầu tầm soát: Từ 40 tuổi trở lên
• Phương pháp: Siêu âm hoặc thực hiện chụp nhũ ảnh
• Tần suất khuyến nghị: Hàng năm

Ung thư cổ tử cung

• Độ tuổi bắt đầu tầm soát: Từ 21 tuổi trở lên
• Phương pháp: Khám tử cung, Pap smear, HPV test
• Tần suất khuyến nghị: Nên thực hiện mỗi 2 – 3 năm/lần.

Ung thư đại trực tràng

• Độ tuổi bắt đầu tầm soát: Từ 45 tuổi trở lên
• Phương pháp: Nội soi đại tràng, hoặc xét nghiệm phân (FIT, FOBT)
• Tần suất khuyến nghị: Dưới 10 năm/lần với nội soi và hàng năm với xét nghiệm phân (FIT, FOBT).

Ung thư gan

• Độ tuổi bắt đầu tầm soát: Người có viêm gan B/C không triệu chứng
• Phương pháp: Siêu âm gan và AFP
• Tần suất khuyến nghị: định kỳ khoảng 6 tháng/lần

2.2. Đối với người có nguy cơ cao

Người có tiền sử gia đình, mang đột biến gen (như BRCA1/2), có bệnh lý nền (xơ gan, COPD) hoặc tiếp xúc chất độc hại cần bắt đầu tầm soát sớm hơn và tần suất ngắn hơn so với người bình thường.

• Ung thư Vú: Nên bắt đầu tầm soát sớm hơn, thường từ 30 tuổi, bằng sự kết hợp giữa Khám lâm sàng, Chụp nhũ ảnh, Siêu âm và MRI vú (đặc biệt cho người mang gen BRCA1/2). Tần suất có thể là hàng năm hoặc thậm chí 6 tháng/lần tùy chỉ định.
• Ung thư Cổ tử cung: Phụ nữ suy giảm miễn dịch (như nhiễm HIV) cần tầm soát sớm hơn, thường là Pap/HPV test định kỳ với tần suất dày hơn (có thể 3 năm/lần) so với 5 năm/lần của nhóm nguy cơ trung bình.
• Ung thư Đại trực tràng: Cần bắt đầu từ 30–40 tuổi, hoặc 10 năm trước tuổi thành viên gia đình mắc bệnh (tùy theo chỉ định). Nội soi đại tràng là phương pháp ưu tiên và có thể phải thực hiện với tần suất dày hơn.
• Ung thư Phổi: Khuyến cáo Chụp cắt lớp vi tính liều thấp (LDCT) hàng năm cho người từ 50–55 tuổi trở lên có tiền sử hút thuốc lá nặng (≥ 20–30 gói-năm), bao gồm cả người đã bỏ thuốc dưới 15 năm.

2.3. Đối với Phụ nữ

Các khuyến nghị cụ thể dành cho phụ nữ, ngoài các loại ung thư chung (gan, đại trực tràng):

Ung thư Vú:

• 40–44 tuổi: Có thể bắt đầu Chụp nhũ ảnh (Mammogram) hoặc siêu âm hàng năm theo nhu cầu cá nhân.
• 45–54 tuổi: Bắt buộc Chụp nhũ ảnh/siêu âm hàng năm.
• Từ 55 tuổi trở lên: Chụp nhũ ảnh/siêu âm mỗi 2 năm một lần, có thể tiếp tục hàng năm nếu muốn.
• Nguy cơ cao (có đột biến gen BRCA, tiền sử xạ trị): Cần bắt đầu sàng lọc sớm hơn và kết hợp MRI với nhũ ảnh/siêu âm, cần tư vấn cá nhân hóa.

Ung thư Phổi

• Chỉ nên sàng lọc khi thuộc nhóm nguy cơ cao: Khuyến nghị Chụp CT ngực liều thấp hàng năm cho người từ 50 tuổi trở lên có lịch sử hút thuốc lá nặng (ví dụ: ≥20 gói-năm), đang hút hoặc đã bỏ thuốc ≤15 năm trước.

Ung thư Đại trực tràng

• Bắt đầu từ 45 tuổi đối với người nguy cơ trung bình.
• Các tùy chọn sàng lọc:Nội soi đại tràng (Colonoscopy) 10 năm/lần. Xét nghiệm máu ẩn trong phân (FOBT/FIT): hàng năm. Nội soi từng phần (Sigmoidoscopy) hoặc CT đại tràng ảo: mỗi 5 năm.

Ung thư Dạ dày

• Việt Nam chưa có chương trình sàng lọc toàn dân.
• Đối tượng bình thường: Nhiều cơ sở khuyến nghị sàng lọc 1 lần/năm (thường bằng nội soi).
• Nguy cơ cao (tuổi ≥40, tiền sử gia đình, bệnh tiêu hóa): Cần tăng tần suất theo chỉ định của bác sĩ.

Ung thư Gan

Khuyến nghị quốc tế và tại Việt Nam: Người có bệnh gan mạn tính (xơ gan, viêm gan B/C mạn tính) nên tầm soát bằng Siêu âm gan + AFP mỗi 6 tháng.

2.4. Người có dấu hiệu bất thường

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào nghi ngờ ung thư (ví dụ: sụt cân không rõ nguyên nhân, ho kéo dài, ra máu bất thường, khối u mới xuất hiện), bạn không nên chờ lịch tầm soát định kỳ mà cần đi khám và làm xét nghiệm chẩn đoán ngay lập tức.

3. Các loại ung phổ biến nên tầm soát định kỳ

Dựa trên dữ liệu thống kê từ Globocan 2022, có một số loại ung thư phổ biến đặc biệt cần được người Việt Nam chú trọng tầm soát định kỳ để phát hiện sớm, nhằm nâng cao hiệu quả điều trị và chất lượng cuộc sống.

Đối với Nam giới:

• • Ung thư Gan: Là loại ung thư có số lượng ca mắc và tử vong cao nhất ở nam giới Việt Nam, đòi hỏi việc tầm soát định kỳ bằng siêu âm và xét nghiệm AFP, đặc biệt ở người có viêm gan B/C.
  • Ung thư Phổi: Liên quan chặt chẽ đến thói quen hút thuốc lá và ô nhiễm môi trường.

• Ung thư Dạ dày, Ung thư Đại trực tràng, Ung thư Tuyến tiền liệt vì thói quen bia rượu nhiều. 

Đối với Nữ giới:

• Ung thư Vú và ung thư cổ tử cung: Là loại ung thư phổ biến nhất ở nữ giới, cần tầm soát định kỳ bằng chụp nhũ ảnh, siêu âm, khám chuyên sâu.
• Các bệnh lý ung thư khác gồm: Ung thư phổi, ung thư đại trực tràng, ung thư dạ dày, ung thư gan. 

Kết luận: Do tỷ lệ mắc bệnh cao, việc kiểm tra, sàng lọc định kỳ các loại ung thư phổ biến nêu trên là biện pháp khoa học và cần thiết. Phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm giúp tăng hiệu quả điều trị lên mức tối đa và cải thiện rõ rệt tỷ lệ sống còn của bệnh nhân.

4. Mirai Healthcare – Địa chỉ tầm soát ung thư tiêu chuẩn Nhật

Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ tầm soát ung thư chất lượng cao, Mirai Healthcare nổi bật là phòng khám đa khoa áp dụng tiêu chuẩn Nhật Bản tại Việt Nam.

Mirai Healthcare chuyên sâu về tầm soát và phát hiện sớm các bệnh lý, đặc biệt là ung thư, nhờ vào sự đầu tư chiến lược từ Tập đoàn Hoken Kagaku Kenkyujo – một đơn vị hàng đầu của Nhật Bản trong lĩnh vực xét nghiệm y học.

Phòng khám mang đến một dịch vụ toàn diện dựa trên:

• Công nghệ và Quy trình Chuẩn hóa: Mirai sở hữu hệ thống trang thiết bị hiện đại và áp dụng quy trình chuẩn hóa quốc tế, đảm bảo tính chính xác và tin cậy của mọi xét nghiệm tầm soát.
• Triết lý Dự phòng: Phòng khám tập trung vào triết lý dự phòng – phát hiện sớm – tư vấn hiệu quả, giúp khách hàng không chỉ phát hiện nguy cơ mà còn được hướng dẫn các giải pháp chăm sóc sức khỏe lâu dài.
• Đội ngũ Chuyên môn: Đội ngũ bác sĩ và kỹ thuật viên có chuyên môn cao, tận tâm, luôn đồng hành cùng bệnh nhân trong từng bước thăm khám và tư vấn.

Đến nay, Mirai đã trở thành địa chỉ đáng tin cậy cho việc tầm soát ung thư tại Việt Nam, đặc biệt được lựa chọn bởi các tập đoàn lớn và những cá nhân đặt nặng chất lượng xét nghiệm và trải nghiệm dịch vụ cao cấp.

Như vậy, nên tầm soát ung thư bao lâu một lần còn phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính và mức độ nguy cơ của từng người. Do đó, bạn hãy inbox cho Mirai Healthcare qua website https://miraihealthcare.vn/ hoặc Hotline 1900 9186 để được tư vấn cụ thể theo tình trạng sức khỏe, mức độ nguy cơ và có câu trả lời chính xác nhất.