Virus HPV là virus lây truyền qua đường tình dục, gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm. Vậy xét nghiệm máu có phát hiện HPV và xét nghiệm nào để chẩn đoán chính xác? Hãy cùng TS, BS Phan Văn Mạnh – Bác sĩ tại Mirai Healthcare giải đáp chi tiết, giúp bạn hiểu rõ hơn về các phương pháp sàng lọc HPV.
1. Virus HPV và sự nguy hiểm của nó
Để hiểu rõ xét nghiệm máu có phát hiện virus HPV không, bạn cần biết rõ về loại virus này. Cụ thể như sau:
1.1. Virus HPV là gì?
Human Papillomavirus (HPV) là một loại virus DNA thuộc họ Papillomaviridae, bao gồm hơn 200 chủng khác nhau. Phần lớn các chủng virus này không gây bệnh và thường tự biến mất sau một thời gian. Khoảng 90% các trường hợp nhiễm HPV không biểu hiện triệu chứng và sẽ tự khỏi trong vòng 2 năm.
HPV là virus DNA thuộc họ Papillomaviridae gồm 200 chủng
1.2. Sự nguy hiểm của virus HPV
Mặc dù nhiều chủng HPV vô hại, nhưng có một số chủng được coi là nguy cơ cao gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Đặc biệt, các type 16 và 18 là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ – một trong những loại ung thư phổ biến thứ hai trên toàn thế giới.
Ngoài ra, HPV còn có thể gây ra nhiều bệnh khác như:
- Mụn cóc sinh dục
- Ung thư âm đạo (với nữ), ung thư dương vật (với nam)
- Bệnh lý ung thư hậu môn và gợi ý ung thư vòm họng
Đây đều là những bệnh lý nguy hiểm cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời để nâng cao hiệu quả chữa bệnh.
HPV là nhân tố chính gây ra bệnh lý ung thư cổ tử cung
1.3. HPV lây qua đường nào?
HPV là một loại virus lây truyền chủ yếu qua đường tình dục khi quan hệ không kém lành mạnh, không an toàn. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể bị lây nhiễm HPV qua các con đường:
- Tiếp xúc gián tiếp: Lây qua các vật dụng cá nhân dùng chung như khăn tắm, quần áo, giày dép.
- Tiếp xúc trực tiếp: Lây qua da khi sử dụng tay trong quá trình sinh hoạt tình dục hoặc qua các vết thương hở.
- Lây truyền từ mẹ sang con: Mẹ nhiễm HPV có thể lây truyền virus cho con trong quá trình sinh nở.
2. Xét nghiệm máu có phát hiện HPV không?
Xét nghiệm máu có phát hiện được HPV không là thắc mắc của nhiều người. Theo TS, BS Phan Văn Mạnh – Bác sĩ tại Mirai Healthcare, không thể khẳng định chính xác tình trạng nhiễm HPV hiện tại thông qua xét nghiệm máu.
Xét nghiệm máu chỉ có thể tìm thấy kháng thể chống lại virus, cho biết bạn đã từng tiếp xúc với HPV trong quá khứ, nhưng không thể xác định liệu virus có đang tồn tại và hoạt động trong cơ thể hay không.
Để chẩn đoán HPV chính xác, các bác sĩ thường sử dụng các phương pháp xét nghiệm chuyên biệt và hiệu quả hơn như:
2.1. Xét nghiệm Pap
Đây là một xét nghiệm sàng lọc phổ biến, đơn giản và ít gây khó chịu. Bác sĩ sẽ lấy một mẫu tế bào từ cổ tử cung để tìm kiếm các tế bào bất thường, có thể là dấu hiệu tiền ung thư. Xét nghiệm Pap rất phổ biến, dễ tiếp cận và có chi phí hợp lý.
Xét nghiệm Pap giúp xác định nhiễm HPV hiệu quả
2.2. Xét nghiệm Thinprep
Đây là một phương pháp xét nghiệm tế bào học hiện đại hơn, phân tích các tế bào từ âm đạo và cổ tử cung để sàng lọc ung thư cổ tử cung. Với quy trình tự động hóa và độ nhạy cao hơn, Thinprep giúp giảm nguy cơ bỏ sót các tế bào bất thường, tăng khả năng phát hiện sớm ung thư.
2.3. Xét nghiệm HPV – DNA
Đây là phương pháp tiên tiến nhất, sử dụng kỹ thuật sinh học phân tử như PCR để tìm kiếm gen của virus HPV trong tế bào.
- Độ nhạy và độ đặc hiệu cao: Có thể phát hiện virus ngay cả khi tải lượng rất thấp.
- Xác định chủng virus: Xét nghiệm này có thể xác định chính xác bạn đang nhiễm chủng HPV nào, đặc biệt là các chủng nguy cơ cao gây ung thư (như type 16, 18).
- Sàng lọc sớm hiệu quả: HPV-DNA giúp phát hiện sớm các trường hợp nhiễm virus nguy cơ cao, từ đó có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời, giảm nguy cơ ung thư trong cộng đồng.
Xét nghiệm HPV – DNA – phương pháp hiện đại phát hiện virus HPV
3. Những điều cần lưu ý trước khi đi xét nghiệm máu HPV
Để đảm bảo kết quả xét nghiệm HPV chính xác, bạn cần tránh những điều sau đây 48 giờ trước khi lấy mẫu:
- Quan hệ tình dục: Hoạt động này có thể gây tổn thương hoặc xáo trộn các tế bào ở cổ tử cung, làm thay đổi mẫu tế bào và ảnh hưởng đến kết quả.
- Thụt rửa âm đạo: Việc thụt rửa sẽ làm rửa trôi các tế bào bất thường, dẫn đến khả năng bỏ sót tổn thương và cho kết quả không chính xác.
- Sử dụng băng vệ sinh (dạng tampon): Băng vệ sinh có thể cọ xát và làm tổn thương các tế bào ở cổ tử cung, gây ảnh hưởng đến mẫu xét nghiệm.
- Sử dụng thuốc đặt, thuốc xịt, kem bôi âm đạo hoặc chất bôi trơn: Các sản phẩm này có thể làm thay đổi môi trường âm đạo, ảnh hưởng đến độ tin cậy của mẫu xét nghiệm.
Cần lưu ý về vệ sinh, quan hệ tình dục trước khi xét nghiệm HPV
Tuân thủ những lưu ý trên sẽ giúp đảm bảo mẫu tế bào được lấy nguyên vẹn, từ đó cho ra kết quả xét nghiệm chính xác nhất.
4. Xét nghiệm máu phát hiện HPV thì phải làm sao?
Khi có kết quả xét nghiệm HPV dương tính, bạn nên bình tĩnh và thực hiện các bước sau để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh:
- Không tự ý điều trị: Việc cố gắng tự chữa trị có thể làm tình trạng bệnh nặng hơn hoặc gây ra các biến chứng nguy hiểm.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Hãy liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp nhất. Điều này giúp bạn nhận biết chủng virus đang nhiễm và có biện pháp quản lý, theo dõi hiệu quả.
- Bảo vệ bản thân và người xung quanh: Thực hiện quan hệ tình dục an toàn để tránh lây nhiễm cho bạn tình. Ngoài ra, việc tiêm vắc-xin HPV sẽ giúp bạn phòng ngừa các chủng virus khác mà cơ thể chưa nhiễm.
- Thay đổi lối sống lành mạnh: Bằng cách hạn chế hút thuốc và duy trì lối sống khoa học, bạn sẽ tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể có khả năng tự chống lại virus tốt hơn.
Thực hiện lối sống lành mạnh để cơ thể chống lại virus HPV
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn có câu trả lời thỏa đáng cho thắc mắc xét nghiệm máu có phát hiện HPV không. Đây không phải là xét nghiệm giúp phát hiện chính xác tình trạng nhiễm HPV, bạn cần thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu hơn như Pap Smear, Thinprep hoặc HPV-DNA.
Xem khảo thêm chi phí xét nghiệm HPV tại đây
Để ngăn ngừa tình trạng nhiễm HPV bạn nên duy trì lối sống lành mạnh, tiêm phòng nhằm chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân.
