Chỉ số men gan tăng cao là một dấu hiệu cảnh báo sớm về các vấn đề sức khỏe của gan, như viêm gan, tổn thương gan, hoặc hoại tử tế bào gan. Việc xét nghiệm chỉ số men gan đóng vai trò quan trọng trong việc giúp mọi người chủ động phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe tổng quát.
Điều đáng lo ngại là men gan tăng cao thường không biểu hiện rõ ràng qua các triệu chứng cụ thể. Những nguyên nhân phổ biến gây tăng men gan bao gồm bệnh gan do rượu, siêu vi, thuốc, độc chất, nhiễm mỡ, và nhiễm trùng. Ngoài ra, một số bệnh gan hiếm gặp như bệnh gan tự miễn, ứ sắt, ứ đồng, ung thư gan cũng có thể dẫn đến tình trạng này, được thể hiện qua các chỉ số men gan bất thường.
Chỉ số men gan bình thường của những enzyme phổ biến:
ALT: Từ 5 – 37 IU/L
AST: Từ 5 – 40 IU/L
GGT: 5 – 60 IU/L
ALP: 35 – 115 IU/L
Để đánh giá mức độ tăng men gan, các chỉ số thường được sử dụng là AST và ALT. Tất cả các trường hợp tăng men gan vượt quá giới hạn bình thường cần được xem xét và đánh giá kỹ lưỡng về các bệnh lý liên quan đến gan. Cụ thể, mức độ tăng men gan được phân loại như sau:
- Nhẹ: Nồng độ AST và ALT tăng từ 2–5 lần so với giới hạn trên.
- Trung bình: Nồng độ AST và ALT tăng từ 5–15 lần so với giới hạn trên.
- Nặng: Nồng độ AST và ALT tăng hơn 15 lần so với giới hạn trên.
- Đặc biệt nghiêm trọng: Nồng độ AST và ALT vượt quá 10.000 IU/L.
Khi người bệnh có những triệu chứng nghi ngờ liên quan đến tổn thương gan, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm để kiểm tra các chỉ số men gan hiện tại. Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Vàng da, vàng mắt, ngứa da
- Nước tiểu sẫm màu
- Phân nhạt màu
- Buồn nôn, nôn mửa
- Mệt mỏi, chán ăn, suy nhược
- Đau vùng thượng vị hoặc hạ sườn phải
- Xuất hiện vết bầm trên da không rõ nguyên nhân
- Sụt cân không mong muốn
Ba chỉ số men gan quan trọng nhất là GGT, ALT và AST. Đây là những enzyme trong gan phản ánh tình trạng sức khỏe của gan. Hai chỉ số ALT và AST có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, là tiêu chuẩn để xác định loại tổn thương gan là viêm gan mạn tính hay cấp tính, và liệu người bệnh có mắc gan nhiễm mỡ hay không. Trong khi đó, GGT là enzyme giúp dự đoán các vấn đề liên quan đến gan, ống mật và một phần các bệnh lý về thận.
