Xét nghiệm ASLO là gì?
Xét nghiệm ASLO, viết tắt của xét nghiệm Antistreptolysin O, là xét nghiệm máu dùng để phát hiện kháng thể được tạo ra chống lại streptolysin O, một độc tố do vi khuẩn Streptococcus nhóm A tiết ra.
Khi một người bị nhiễm loại vi khuẩn này – thường gây ra các bệnh như viêm họng liên cầu khuẩn, sốt ban đỏ, hoặc nhiễm trùng da như chốc lở – hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ phản ứng bằng cách sản xuất kháng thể được gọi là antistreptolysin O (ASO).
Những kháng thể này là một phần của cơ chế bảo vệ của cơ thể, được thiết kế để trung hòa tác hại của độc tố vi khuẩn. Do đó, việc đo ASO trong máu giúp bác sĩ xác định xem một người có bị nhiễm liên cầu khuẩn gần đây hay không.
Xét nghiệm ASLO giúp xác định nhiễm trùng liên cầu khuẩn
Xét nghiệm ASLO không phát hiện trực tiếp vi khuẩn, thay vào đó nó phản ánh phản ứng của hệ miễn dịch đối với nhiễm trùng, thường cho kết quả dương tính sau 1 – 3 tuần kể từ khi tiếp xúc.
Xét nghiệm này đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán các biến chứng hậu nhiễm liên cầu khuẩn, chẳng hạn như sốt thấp khớp hoặc viêm cầu thận sau nhiễm liên cầu khuẩn – những tình trạng có thể xảy ra vài tuần sau khi nhiễm trùng ban đầu đã khỏi.
Xem thêm: Xét nghiệm PCT trong chẩn đoán và theo dõi nhiễm khuẩn
Vì tình trạng nhiễm trùng ban đầu có thể không còn rõ ràng, xét nghiệm ASLO cung cấp một manh mối gián tiếp quan trọng cho thấy tình trạng nhiễm trùng liên cầu khuẩn gần đây đã xảy ra.
Khi nào cần làm xét nghiệm ASLO?
Những tình huống phổ biến cần thực hiện xét nghiệm ASLO bao gồm:
- Nghi ngờ sốt thấp khớp: Bệnh nhân bị đau khớp, sốt, tiếng thổi tim bất thường hoặc phát ban da vài tuần sau khi bị đau họng có thể được xét nghiệm để xác nhận mối liên hệ với nhiễm trùng Streptococcus pyogenes trước đó .
- Viêm cầu thận sau nhiễm liên cầu khuẩn: Những người có nước tiểu sẫm màu, phù mặt hoặc chân tay và huyết áp cao sau khi bị nhiễm trùng họng hoặc da có thể được khuyên nên thực hiện xét nghiệm ASLO.
- Viêm khớp hoặc viêm cơ tim không rõ nguyên nhân: Nồng độ ASO tăng cao có thể gợi ý rằng những tình trạng này là phản ứng miễn dịch do tiếp xúc với liên cầu khuẩn trước đó.
Khi bị viêm khớp không rõ nguyên nhân nên xét nghiệm ASLO
Thời điểm xét nghiệm cũng rất quan trọng, kháng thể ASO thường xuất hiện khoảng một tuần sau khi nhiễm trùng, đạt mức cao nhất trong 3–5 tuần, và sau đó giảm dần trong vài tháng.
Do đó, nếu xét nghiệm ASLO được thực hiện quá sớm, kết quả có thể âm tính giả do kháng thể chưa tăng trong máu.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm lại sau hai tuần để so sánh nồng độ; nồng độ ASO tăng cao là dấu hiệu chỉ điểm nhiễm trùng gần đây mạnh hơn so với một kết quả tăng cao đơn lẻ.
Quy trình xét nghiệm ASLO
Xét nghiệm ASLO là một xét nghiệm máu đơn giản và thường quy, được thực hiện tại hầu hết các phòng xét nghiệm lâm sàng, quy trình bắt đầu bằng việc lấy mẫu máu tĩnh mạch, thường lấy từ tĩnh mạch ở cánh tay.
Da được làm sạch bằng dung dịch sát khuẩn, sau đó kim vô trùng được đưa vào để lấy một lượng máu nhỏ vào ống nghiệm.
Quy trình này diễn ra nhanh chóng, thường hoàn tất trong vài phút và chỉ gây khó chịu nhẹ hoặc cảm giác châm chích nhẹ tại vị trí chọc kim.
Sau khi thu thập, mẫu máu được gửi đến phòng xét nghiệm để kiểm tra sự hiện diện của kháng thể antistreptolysin O.
Trong một số trường hợp, xét nghiệm ASLO được thực hiện cùng với các xét nghiệm kháng thể khác, chẳng hạn như xét nghiệm anti-DNase B, vì một số người có nồng độ ASO thấp ngay cả sau khi nhiễm liên cầu khuẩn.
Việc kết hợp cả hai xét nghiệm giúp cải thiện độ chính xác của chẩn đoán, đặc biệt trong trường hợp biến chứng ở thận hoặc nhiễm trùng da, khi phản ứng ASO có thể yếu hơn.
Lấy mẫu máu là một bước trong quy trình xét nghiệm ASLO
Thông thường không cần chuẩn bị đặc biệt trước khi xét nghiệm, tuy nhiên bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ nếu đang dùng kháng sinh, steroid hoặc thuốc ức chế miễn dịch, vì những thuốc này có thể làm giảm nồng độ kháng thể và có khả năng ảnh hưởng đến kết quả.
Tương tự, tiền sử nhiễm trùng mãn tính hoặc các bệnh tự miễn khác cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
Sau khi mẫu máu được phân tích, kết quả thường có trong vòng 1–2 ngày. Ở hầu hết các phòng xét nghiệm, nồng độ ASO bình thường là dưới 200 IU/mL đối với người lớn và dưới 400 IU/mL đối với trẻ em, mặc dù phạm vi tham chiếu có thể thay đổi đôi chút giữa các cơ sở.
Ý nghĩa kết quả xét nghiệm ASLO
1. Mức ASLO bình thường hoặc thấp
Nồng độ ASLO bình thường thường có nghĩa là không có nhiễm trùng liên cầu khuẩn gần đây, hoặc nhiễm trùng đã quá xa nên kháng thể không thể phát hiện được.
Ở những bệnh nhân có triệu chứng sốt thấp khớp hoặc viêm thận nhưng nồng độ ASO thấp, cần tìm hiểu các nguyên nhân khác.
Tuy nhiên, kết quả âm tính giả có thể xảy ra nếu xét nghiệm được thực hiện quá sớm hoặc nếu nhiễm trùng liên quan đến da, nơi phản ứng ASO thường yếu hơn.
Trong những trường hợp này, các xét nghiệm kháng thể bổ sung như anti-DNase B có thể giúp làm rõ chẩn đoán.
2. Mức ASLO tăng cao
Nồng độ ASO cao cho thấy có tình trạng phơi nhiễm với kháng nguyên liên cầu khuẩn và gợi ý phản ứng miễn dịch gần đây hoặc đang diễn ra.
Nồng độ ASO tăng trong hai mẫu lấy cách nhau 10–14 ngày cung cấp bằng chứng mạnh hơn về tình trạng nhiễm trùng gần đây so với nồng độ ASO tăng cao đơn lẻ.
Mức độ tăng thường tương quan với cường độ phản ứng miễn dịch nhưng không nhất thiết dự đoán mức độ nghiêm trọng của bệnh. Ví dụ:
- Trong bệnh sốt thấp khớp, nồng độ ASO thường tăng cao đáng kể, xác nhận nguyên nhân gây bệnh liên cầu khuẩn trước đó.
- Trong viêm cầu thận sau nhiễm liên cầu khuẩn, nồng độ kháng thể có thể tăng cao nhưng đôi khi lại thấp hơn so với sốt thấp khớp.
- Nồng độ ASO cao kéo dài theo thời gian có thể cho thấy tình trạng tiếp xúc với liên cầu khuẩn lặp đi lặp lại hoặc mãn tính.
Chỉ số ASLO tăng cao cảnh báo biến chứng viêm cầu thận
3. Mức ASLO giảm
Khi hệ miễn dịch loại bỏ nhiễm trùng, kháng thể ASO giảm dần trong vài tháng, việc theo dõi sự suy giảm này có thể giúp xác nhận tình trạng nhiễm trùng đã được giải quyết và không còn kích thích hệ miễn dịch nữa.
Trong quá trình theo dõi dài hạn, nồng độ ASO giảm là một dấu hiệu tốt, cho thấy sự phục hồi và giảm nguy cơ biến chứng.
4. Những hạn chế và yếu tố ảnh hưởng đến việc diễn giải
Mặc dù xét nghiệm ASLO có giá trị, nhưng nó không phải là kết quả chẩn đoán chắc chắn, một số người không tạo ra đáp ứng kháng thể đủ mạnh mặc dù bị nhiễm trùng, trong khi những người khác có thể duy trì nồng độ kháng thể cao mà không có bệnh lý đang hoạt động.
Ngoài ra, nhiễm trùng nhẹ hoặc tại chỗ có thể chỉ gây ra sự gia tăng nhỏ nồng độ kháng thể.
Sự khác biệt trong xét nghiệm, thời điểm xét nghiệm và các bệnh lý đi kèm như bệnh gan, ức chế miễn dịch hoặc điều trị kháng sinh trước đó đều có thể ảnh hưởng đến kết quả.
Xét nghiệm ASLO tin cậy, nhanh chóng tại Phòng khám Đa khoa Mirai Healthcare
Để có kết quả xét nghiệm ASLO tin cậy và nhanh chóng, Phòng khám Đa khoa Mirai Healthcare là lựa chọn lý tưởng.
Mirai thuộc Tập đoàn Hoken Kagaku Kenkyujo – một trong những tập đoàn y tế uy tín hàng đầu Nhật Bản với hơn 74 năm kinh nghiệm, đảm bảo quy trình xét nghiệm chuyên nghiệp và tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt.
Mirai Healthcare – địa chỉ giúp bạn an tâm xét nghiệm ASLO
Phòng khám được trang bị hệ thống thiết bị y tế hiện đại giúp phân tích nồng độ ASLO một cách chính xác, hỗ trợ đắc lực trong chẩn đoán nhiễm trùng liên cầu khuẩn.
Giá xét nghiệm ASLO 173.000 VNĐ (miễn phí dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi), mang lại sự tiện lợi tối đa, giúp khách hàng tiết kiệm thời gian, chi phí mà vẫn đảm bảo kết quả xét nghiệm chất lượng cao.
Nếu cần tư vấn thêm về xét nghiệm ASLO trong chẩn đoán nhiễm trùng liên cầu khuẩn, bạn hãy liên hệ ngay với Mirai Healthcare hoặc Hotline 1900 9186 để được tư vấn chi tiết.
