Xét nghiệm Ferritin đánh giá lượng sắt dữ trữ trong máu

Xét nghiệm Ferritin là gì?

Ferritin là một protein quan trọng trong cơ thể,  chúng tồn tại chủ yếu trong gan, tủy xương, lách và các cơ quan dự trữ sắt khác chịu trách nhiệm dự trữ và điều hòa sắt.

Sắt là khoáng chất thiết yếu, tham gia vào nhiều quá trình sinh học, đặc biệt là tạo hồng cầu và vận chuyển oxy. 

Tuy nhiên, sắt tự do trong máu hoặc tế bào có thể gây độc, dẫn đến tổn thương gan, tim, thận và các mô khác. Vì vậy, cơ thể dự trữ sắt dưới dạng gắn vào ferritin, giúp vừa an toàn vừa có thể giải phóng khi cần. 

Qua đó giúp cân bằng lượng sắt trong cơ thể, đồng thời bảo vệ các cơ quan khỏi tác hại của sắt tự do.

Xét nghiệm Ferritin đo nồng độ ferritin trong máu thể, một công cụ quan trọng để từ đó đánh giá dự trữ sắt của cơ thể  qua đó giúp các bác sĩ trong việc chẩn đoán và theo dõi các rối loạn liên quan đến sắt. 

Ngoài ra,  Kết quả xét nghiệm Ferritin thường được đánh giá cùng các xét nghiệm khác liên quan đến sắt toàn diện về tình trạng dự trữ, vận chuyển và sử dụng sắt trong cơ thể:

• Sắt huyết thanh: Đo lượng sắt đang lưu hành trong máu, phần lớn gắn với transferrin. Phản ánh lượng sắt có sẵn để sử dụng.
• Transferrin: protein vận chuyển sắt; giúp đánh giá khả năng vận chuyển sắt.
• Độ bão hòa transferrin(%):Cho biết bao nhiêu % transferrin đang gắn sắt
• TIBC (Tổng khả năng gắn sắt): Đo tổng lượng sắt mà transferrin có thể gắn. Giúp đánh giá gián tiếp lượng transferrin.

Mục đích của Xét nghiệm Ferritin

Xét nghiệm ferritin giúp các bác sĩ:

1.   Đánh giá dự trữ sắt của cơ thể

Ferritin là chỉ số phản ánh lượng sắt dự trữ trong cơ thể. Khi nồng độ ferritin thấp, điều này cảnh báo cơ thể đang thiếu sắt, thậm chí trước khi các xét nghiệm khác như sắt huyết thanh hay transferrin cho kết quả bất thường. 

Việc đo ferritin giúp bác sĩ đánh giá chính xác mức độ dự trữ sắt, từ đó quyết định có cần bổ sung sắt hay điều chỉnh chế độ dinh dưỡng để tránh thiếu máu hoặc các vấn đề sức khỏe liên quan đến thiếu sắt.

2.   Chẩn đoán thiếu máu do thiếu sắt

Thiếu sắt là nguyên nhân phổ biến gây thiếu máu. Xét nghiệm ferritin kết hợp với các xét nghiệm khác như sắt huyết thanh, transferrin và TIBC giúp xác định nguyên nhân thiếu máu, từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp.

3.   Đánh giá tình trạng thừa sắt trong cơ thể

Trong một số bệnh lý như hemochromatosi- nhiễm sắc tố sắt di truyền hoặc sau truyền máu nhiều lần, cơ thể có thể tích tụ sắt quá mức. 

Khi đó, nồng độ ferritin trong máu tăng cao, trở thành dấu hiệu cảnh báo quan trọng. 

Nếu tình trạng này kéo dài mà không được kiểm soát, sắt dư thừa có thể lắng đọng tại các cơ quan gây tổn thương mạn tính và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như xơ gan, suy tim, đái tháo đường hay viêm khớp. 

Do đó, phát hiện ferritin tăng cao giúp bác sĩ kịp thời theo dõi, can thiệp và điều trị, hạn chế tối đa nguy cơ tổn thương cơ quan lâu dài.

4.   Theo dõi điều trị một số bệnh liên quan đến sắt

Xét nghiệm ferritin được sử dụng để theo dõi hiệu quả điều trị trong các trường hợp thiếu sắt hoặc thừa sắt. Kết quả giúp bác sĩ điều chỉnh liều bổ sung sắt hoặc liệu pháp giảm sắt sao cho phù hợp với tình trạng của bệnh nhân.

5.   Đánh giá tình trạng viêm hoặc bệnh mạn tính

Ferritin không chỉ là protein dự trữ sắt mà còn phản ứng với các tình trạng viêm hoặc tổn thương trong cơ thể. 

Khi cơ thể bị viêm, nhiễm trùng, ung thư hoặc bệnh mạn tính, ferritin thường tăng cao, ngay cả khi lượng sắt dự trữ bình thường. 

Nhờ vậy, xét nghiệm ferritin không chỉ đánh giá dự trữ sắt mà còn cung cấp thông tin quan trọng để bác sĩ theo dõi sức khỏe và quản lý bệnh hiệu quả hơn.

6.   Đánh giá gan và các rối loạn chuyển hóa

Gan là nơi dự trữ nhiều ferritin nhất trong cơ thể. Khi gan bị tổn thương, chẳng hạn như viêm gan, xơ gan hay gan nhiễm mỡ, lượng ferritin trong máu có thể tăng.

Ngoài ra, các bệnh chuyển hóa như tiểu đường type 2 hay hội chứng chuyển hóa cũng có thể làm thay đổi mức ferritin.

Nên làm Xét nghiệm Ferritin khi nào?

Xét nghiệm ferritin thường được chỉ định trong các tình huống sau:

1. Dấu hiệu thiếu máu: mệt mỏi, da xanh xao,móng tay khô dễ gãy, thở nhanh, hoa mắt, đau đầu, khó tập trung, giảm trí nhớ, .…
2. Dấu hiệu thừa sắt: Mệt mỏi, suy nhược kéo dài, đau khớp, đau cơ, sạm da, gan to, men gan tăng, loạn nhịp tim, suy tim, rối loạn trí nhớ, thay đổi tâm trạng,….
3. Theo dõi hiệu quả điều trị bệnh thiếu sắt hoặc dư thừa sắt: Sau khi bổ sung sắt (trong thiếu máu thiếu sắt) hoặc dùng thuốc thải sắt (trong thừa sắt).
4. Khi có các yếu tố nguy cao cần kiểm tra định kỳ

•     Có nguy cơ thiếu sắt bao gồm phụ nữ mang thai hoặc sau sinh, người ăn chay lâu dài, người hiến máu thường xuyên, phụ nữ kinh nguyệt kéo dài, người rối loạn tiêu hóa hoặc kém hấp thu, và người cao tuổi.
•     Có nguy cơ thừa sắt như người có tiền sử gia đình mắc hemochromatosis, dùng bổ sung sắt không kiểm soát, hoặc mắc các bệnh gan mạn tính, tiểu đường và bệnh tim mạch.

Ý nghĩa kết quả Xét nghiệm Ferritin

Kết quả bình thường

Giá trị ferritin  có thể thay đổi theo phòng xét nghiệm, phương pháp đo và độ tuổi:

•     Nam giới: 30 – 300 ng/mL
•     Nữ giới: 15 – 200 ng/mL
•     Trẻ sơ sinh: 25 – 200 ng/m
•     Trẻ em: 7 – 140 ng/mL

Kết quả bất thường

Tăng nồng độ ferritin có thể do:

•       Bệnh gan cấp và mạn tính (viêm gan, xơ gan)
•       Nghiện rượu (có thể giảm nhanh khi cai rượu)
•       Bệnh lý ác tính (Hodgkin, leukemia)
•       Nhiễm trùng hoặc viêm cấp
•       Bệnh viêm mạn tính, viêm khớp dạng thấp
•       Nhồi máu cơ tim cấp
•       Thiếu máu không do thiếu sắt (nguyên hồng cầu, tan máu, thalassemia, hồng cầu hình cầu)
•       Tăng gánh sắt (lắng đọng hemosiderin, hemochromatosis)
•       Cường giáp
•       Bệnh thận mạn giai đoạn cuối (ferritin ≥ 1000 µg/L; ferritin < 200 µg/L gợi ý thiếu sắt)
•       Đa hồng cầu tiên phát
•       Ung thư biểu mô tế bào tận do chảy máu trong khối u

Giảm nồng độ ferritin thường gặp trong:

•       Bệnh lý ruột viêm, kém hấp thu
•       Thiếu máu do thiếu sắt
•       Suy dinh dưỡng hoặc chế độ ăn thiếu sắt
•       Mất máu kéo dài: Kinh nguyệt nhiều hoặc kéo dài, Chảy máu đường tiêu hóa (loét dạ dày, polyp, trĩ, viêm đại tràng), …
•       Có thai (nhu cầu sắt tăng)

Các yếu tố làm ảnh hưởng đến kết quả Xét nghiệm Ferritin

•     Giới tính: Nam giới thường có ferritin cao hơn nữ giới. Ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, mức ferritin thấp hơn do mất máu hàng tháng trong chu kỳ kinh nguyệt.
•     Tuổi tác: Trẻ sơ sinh có ferritin cao nhưng giảm dần trong những tháng đầu đời. Người lớn tuổi có thể có ferritin cao hơn do thay đổi trong quá trình chuyển hóa sắt.
•     Chế độ ăn: Những người ăn nhiều thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan động vật hay hải sản thường có ferritin cao hơn. Ngược lại, chế độ ăn thiếu sắt sẽ khiến ferritin giảm.
•     Tình trạng sức khỏe: Quá trình viêm hoặc bệnh lý mạn tính kéo dài ảnh hưởng đến cân bằng protein trong cơ thể, gây ảnh hưởng đến tổng hợp ferritin.
•     Một số thuốc như estrogen, corticoid, hoặc các tình trạng như mất máu cấp tính, truyền máu nhiều lần cũng có thể làm thay đổi kết quả xét nghiệm

Do đó cần kết hợp kết quả ferritin với các xét nghiệm sắt huyết thanh, transferrin và tình trạng lâm sàng sẽ giúp bác sĩ đánh giá chính xác dự trữ sắt và tình trạng sức khỏe tổng thể.

Xét nghiệm Ferritin tin cậy tại Mirai Healthcare

Để có kết quả xét nghiệm Ferritin (chỉ số đánh giá dự trữ sắt của cơ thể) nhanh chóng và tin cậy, Phòng khám Đa khoa Mirai Healthcare là lựa chọn hàng đầu.

Sự uy tín của Mirai được đảm bảo bởi việc phòng khám thuộc Tập đoàn Hoken Kagaku Kenkyujo Nhật Bản, một tổ chức có nhiều kinh nghiệm và danh tiếng trong lĩnh vực xét nghiệm lâm sàng.

Mirai sở hữu máy móc và trang thiết bị hiện đại được chuẩn hóa nghiêm ngặt, giúp phân tích nồng độ Ferritin với độ chính xác cao.

Cùng với quy trình thăm khám chuẩn theo tiêu chuẩn Nhật Bản và đội ngũ bác sĩ tư vấn tận tình, khách hàng sẽ được giải thích rõ ràng ý nghĩa của chỉ số Ferritin (cao hay thấp).

Từ đó giúp phát hiện sớm và xử lý kịp thời các vấn đề sức khỏe như thiếu máu do thiếu sắt hoặc thừa sắt, mang lại sự an tâm toàn diện.

Nếu vẫn còn băn khoăn về xét nghiệm Ferritin, bạn vui lòng inbox với Mirai Healthcare qua website https://miraihealthcare.vn/ hoặc Hotline 1900 9186 để được giải đáp chi tiết.