Xét nghiệm Glucose giúp chẩn đoán và theo dõi bệnh tiểu đường

Hình ảnh bác sĩ
Tư vấn chuyên môn bài viết

TS.BS Phan Văn Mạnh

Nội tổng hợp

Xét nghiệm glucose máu là phương pháp cơ bản nhưng vô cùng quan trọng giúp chẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát bệnh tiểu đường cũng như nhiều rối loạn chuyển hóa khác.
Hình ảnh bác sĩ
Tư vấn chuyên môn bài viết

TS.BS Phan Văn Mạnh

Nội tổng hợp

Xét nghiệm glucose là gì?

Glucose là một loại đường đơn  cung cấp nguồn  năng lượng chính cho cơ thế. Sau khi ăn, glucose được hấp thu vào máu và đưa vào tế bào nhờ insulin, trải qua quá trình chuyển hóa để tạo năng lượng cho cơ thể.

Khi glucose dư thừa, nó được chuyển thành glycogen để dự trữ ở gan và cơ, hoặc chuyển hóa thành acid béo để dự trữ dưới dạng mỡ.

Ngược lại, khi cơ thể thiếu hụt glucose, gan sẽ huy động glycogen dự trữ hoặc  tân tạo đường từ acid amin và glycerol để bổ sung.

Trong cơ thể, nồng độ glucose được điều hòa bởi hormon insulin (do tụy tiết ra) và các hormon khác như glucagon, cortisol, adrenalin.

Khi sự cân bằng này rối loạn, nồng độ đường huyết thay đổi bất thường, gây ra nhiều bệnh lý, trong đó phổ biến nhất là bệnh tiểu đường.

xet-nghiem-glucose-do-nong-do-duong-trong-mau

Xét nghiệm glucose đo nồng độ đường trong máu

Xét nghiệm glucose là phương pháp đo nồng độ đường trong máu, thường dùng để chẩn đoán và theo dõi bệnh tiểu đường.

Ngoài ra, xét nghiệm này còn được áp dụng trong khám sức khỏe định kỳ nhằm tầm soát rối loạn đường huyết và phát hiện sớm nguy cơ biến chứng.

Khi nào cần làm xét nghiệm glucose

Người có triệu chứng bất thường về đường huyết:

  • Tăng đường huyết: khát nước, tiểu nhiều, ăn nhiều, giảm cân nhanh,….
  • Hạ đường huyết: run rẩy, hồi hộp, chóng mặt, nhức đầu, nhịp tim nhanh, ….

Sàng lọc bệnh tiểu đường: Đặc biệt ở người có nguy cơ cao:

  • Thừa cân, béo phì.
  • Từ 45 tuổi trở lên.
  • Có tiền sử gia đình bị tiểu đường.
  • Tăng huyết áp, bệnh tim mạch hoặc từng bị đột quỵ.
  • Phụ nữ từng bị tiểu đường thai kỳ.

Phụ nữ mang thai: nên xét nghiệm glucose vào tuần 24 – 28 để sàng lọc tiểu đường thai kỳ

Ngoài ra, xét nghiệm glucose máu còn được sử dụng trong chẩn đoán và theo dõi rối loạn chuyển hóa carbohydrate, kiểm tra trước phẫu thuật, khám sức khỏe định kỳ và đánh giá hiệu quả điều trị.

ba-bau-xet-nghiem-glucose-de-sang-loc-tieu-duong-thai-ky

Bà bầu xét nghiệm Glucose để sàng lọc tiểu đường thai kỳ

Quy trình xét nghiệm glucose

Người bệnh được hướng dẫn nhịn ăn từ 8 – 10 giờ nếu làm xét nghiệm glucose máu lúc đói hoặc nghiệm pháp dung nạp glucose.

Nhân viên y tế sẽ tiến hành lấy mẫu máu từ tĩnh mạch, thường ở vùng cánh tay, bằng kim tiêm vô trùng

Sau khi lấy, mẫu máu được cho vào ống nghiệm chuyên dụng và tùy thuộc vào mục đích chẩn đoán và theo dõi mà người ta sẽ tiến hành các phương pháp xét nghiệm khác nhau:

  • Glucose máu lúc đói: đo nồng độ đường sau nhịn ăn ≥ 8 giờ.
  • Nghiệm pháp dung nạp glucose: sau khi lấy máu lúc đói, người bệnh uống 75 g glucose pha trong nước; sau 2 giờ lấy máu lần 2 để đánh giá khả năng chuyển hóa đường.
  • Glucose máu ngẫu nhiên: lấy mẫu bất kỳ, không cần nhịn ăn, thường áp dụng khi bệnh nhân có triệu chứng rõ.
  • HbA1c: Chỉ số HbA1c phản ánh mức độ kiểm soát đường huyết trung bình trong 2-3 tháng qua nên không cần nhịn ăn.

Khi có kết quả, bác sĩ sẽ đối chiếu nồng độ glucose máu với ngưỡng tham chiếu, từ đó đưa ra chẩn đoán hoặc điều chỉnh kế hoạch điều trị phù hợp cho người bệnh.

Xem thêm: 

nguoi-benh-can-nhin-an-truoc-khi-xet-nghiem-glucose

Người bệnh cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm Glucose

Ý nghĩa kết quả chỉ số xét nghiệm glucose

1. Chỉ số Glucose bình thường

Glucose máu ở trạng thái bình thường phụ thuộc vào thời điểm đo.

  • Ở người khỏe mạnh, mức glucose máu lúc đói  nằm trong khoảng 4,1 – 5,9 mmol/L
  • Sau ăn 2 giờ làm nghiệm pháp dung nạp  đường máu < 7,8 mmol/L
  • Trong trường hợp glucose máu tại bất kỳ < 11,1 mmol/L
  • HbA1C < 5,7%.

2. Chỉ số Glucose cao

Khi nồng độ glucose vượt ngưỡng, có thể cảnh báo:

Tiền đái tháo đường:

  • Glucose máu lúc đói: 5,6 – 6,9 mmol/L
  • Glucose máu sau 2 giờ nghiệm pháp dung nạp glucose: 7,8 – 11,0 mmol/L
  • HbA1C: 5,6 – 6,4%

Đái tháo đường:

Theo khuyến cáo bộ y tế chẩn đoán đái tháo đường được xác định khi có ít nhất 1 trong 4 tiêu chuẩn sau:

  1. Glucose máu lúc đói  ≥ 7,0 mmol/L
  2. Glucose máu sau 2 giờ làm nghiệm pháp dung nạp glucose ≥ 11,1 mmol/L.
  3. HbA1c ≥ 6,5%
  4. Glucose máu bất kỳ ≥ 11,1 mmol/L kèm triệu chứng lâm sàng của tăng đường huyết (tiểu nhiều, khát nhiều, sụt cân, mệt mỏi).

 Trong trường hợp không có triệu chứng điển hình, cần lặp lại xét nghiệm lần 2 để xác nhận chẩn đoán

Nguyên nhân tăng glucose máu:

  • Đái tháo đường type 1, type 2 hoặc đái tháo đường thai kỳ
  • Rối loạn nội tiết: cường giáp, hội chứng Cushing
  • Viêm tụy cấp hay mạn
  • Tác dụng phụ của một số thuốc: sử dụng corticosteroid, thuốc lợi tiểu nhóm thiazide hoặc một số thuốc nội tiết khác.

chi-so-glucose-tang-cao-canh-bao-tieu-duong

Chỉ số Glucose tăng cao cảnh báo tiểu đường

Chỉ số Glucose thấp

Glucose trong máu thấp là dấu hiệu của hạ đường huyết, thường xảy ra khi nồng độ glucose < 3,9 mmol/L.

Đây là một rối loạn chuyển hóa nguy hiểm, đặc biệt ở người đang điều trị đái tháo đường.

Các triệu chứng thường gặp gồm: vã mồ hôi, run tay, hồi hộp, lú lẫn, và trong trường hợp nặng có thể dẫn đến co giật hoặc hôn mê nếu không được xử trí kịp thời.

Nguyên nhân gây hạ đường huyết thường gặp:

  • Dùng quá liều insulin hoặc thuốc hạ đường huyết đường uống.
  • Rối loạn chức năng gan
  • Suy tuyến yên hoặc suy tuyến thượng thận
  • U insulin (insulinoma) – khối u tuyến tụy tiết quá nhiều insulin

Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm Glucose

Kết quả xét nghiệm glucose máu có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm:

  • Chế độ ăn: ăn nhiều đường hoặc tinh bột sẽ làm tăng đường tạm thời ngược lại nhịn ăn quá lâu gây hạ đường máu.
  • Trạng thái cơ thể: găng sức, căng thẳng, stress, phụ nữ mang thai, tuổi cao, nhiễm trùng,…
  • Thuốc đang sử dụng: corticosteroid, thuốc lợi tiểu thiazide, thuốc tránh thai, thuốc chống loạn thần, …

che-do-an-se-anh-huong-den-chi-so-glucose-trong-mau

Chế độ ăn sẽ ảnh hưởng đến chỉ số Glucose trong máu

Các lưu ý trước khi làm xét nghiệm Glucose

  • Cần nhịn ăn ít nhất 8 giờ trước khi lấy máu, chỉ uống nước lọc hoặc nước đun sôi để nguội để tránh ảnh hưởng đến nồng độ glucose.
  • Người bệnh nên cung cấp đầy đủ thông tin về tình trạng sức khỏe, các loại thuốc đang sử dụng hoặc các bệnh lý kèm theo, nhằm giúp nhân viên y tế đánh giá và hướng dẫn chuẩn bị đúng.
  • Thực hiện theo hướng dẫn của nhân viên y tế về ăn uống trước khi xét nghiệm, nghỉ ngơi đầy đủ, tránh stress, lo âu hoặc vận động gắng sức để kết quả phản ánh chính xác tình trạng chuyển hóa glucose.

Xét nghiệm Glucose nhanh, chính xác tại Mirai Healthcare

Để thực hiện Xét nghiệm Glucose (đường huyết) một cách nhanh chóng và chính xác, Mirai Healthcare là địa chỉ tin cậy. Là cơ sở y tế áp dụng tiêu chuẩn Nhật Bản, Mirai Healthcare sở hữu hệ thống máy móc xét nghiệm sinh hóa hiện đại, đảm bảo quy trình phân tích mẫu được thực hiện chuẩn mực, giúp khách hàng nhận được kết quả nhanh chóng và chính xác. 

mirai-healthcare-dia-chi-xet-nghiem-glucose-uy-tin

Mirai Healthcare – địa chỉ xét nghiệm Glucose uy tín

Kết quả xét nghiệm Glucose tại đây là cơ sở quan trọng để đánh giá nguy cơ hoặc theo dõi bệnh tiểu đường. Khách hàng hoàn toàn an tâm về chất lượng và được tư vấn tận tình sau xét nghiệm.

Nếu vẫn còn những thắc mắc về xét nghiệm Glucose, bạn vui lòng liên hệ Mirai Healthcare hoặc Hotline 1900 9186 để được tư vấn chi tiết.

Chia sẻ
Bài viết cùng chủ đề
LYM, hay tế bào lympho, là một phần quan trọng của hệ miễn dịch và thường được đo trong các xét nghiệm máu thường quy, bài viết này...
Xét nghiệm acid uric chính là chìa khóa quan trọng để chẩn đoán, theo dõi và kiểm soát bệnh gout cũng như các rối loạn chuyển hóa liên...
Hồng cầu là loại tế bào máu chịu trách nhiệm chính trong việc vận chuyển oxy. Xét nghiệm RBC giúp đánh giá số lượng hồng cầu, phát hiện...
Hemoglobin (HGB) là huyết sắc tố trong máu – yếu tố quan trọng giúp hồng cầu vận chuyển oxy. Hiểu rõ HGB này giúp bác sĩ phát hiện...
Hiện nay, xét nghiệm Hematocrit là phương pháp phổ biến để chẩn đoán các rối loạn máu như đa hồng cầu hoặc thiếu máu. Kết quả giúp bác...
Chia sẻ
Bài viết xem thêm
Bài viết cùng chuyên mục
LYM, hay tế bào lympho, là một phần quan trọng của hệ miễn dịch và thường được đo trong các xét nghiệm máu thường quy, bài viết này...
Giang mai (Syphilis) lây truyền chủ yếu qua đường tình dục, ảnh hưởng sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Xét nghiệm Syphilis giúp sàng lọc và chẩn...
Xét nghiệm acid uric chính là chìa khóa quan trọng để chẩn đoán, theo dõi và kiểm soát bệnh gout cũng như các rối loạn chuyển hóa liên...
Hồng cầu là loại tế bào máu chịu trách nhiệm chính trong việc vận chuyển oxy. Xét nghiệm RBC giúp đánh giá số lượng hồng cầu, phát hiện...
Hemoglobin (HGB) là huyết sắc tố trong máu – yếu tố quan trọng giúp hồng cầu vận chuyển oxy. Hiểu rõ HGB này giúp bác sĩ phát hiện...
Hiện nay, xét nghiệm Hematocrit là phương pháp phổ biến để chẩn đoán các rối loạn máu như đa hồng cầu hoặc thiếu máu. Kết quả giúp bác...

Đăng ký

Đăng ký người dùng
Bằng việc nhấn nút Đăng ký bạn đã đồng ý với Chính sách bảo mậtChính sách bảo vệ thông tin của MIRAI

Đăng nhập

Đăng nhập

Bạn cần hỗ trợ? 19009186

Form Đặt lịch khám
Form lấy mẫu tận nơi

Quên mật khẩu

Quên mật khẩu
bac-si-mirai-healthcare-tu-van

Đặt lịch tư vấn cùng bác sĩ

Form tư vấn