Xét nghiệm HBeAg là gì?
HBeAg (Hepatitis B e-Antigen) là một kháng nguyên xuất hiện trong máu khi virus viêm gan B đang trong giai đoạn nhân lên một cách tích cực và mạnh mẽ. Nó là một protein được virus tiết ra vào máu trong quá trình sao chép.
Xét nghiệm HBeAg là một xét nghiệm máu nhằm kiểm tra sự hiện diện của kháng nguyên này.
Kết quả dương tính cho thấy virus đang hoạt động mạnh, số lượng virus trong máu (tải lượng virus HBV-DNA) cao, và khả năng lây nhiễm sang người khác là rất lớn. Ngược lại, kết quả âm tính thường cho thấy virus ít hoạt động hơn.
Ý nghĩa kết quả xét nghiệm HBeAg
Việc diễn giải kết quả HBeAg luôn cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, kết hợp với các xét nghiệm khác như HBV-DNA, HBsAg và anti-HBe.
Chỉ số HBeAg âm tính
Khi kết quả HBeAg âm tính, nó có thể cho thấy một trong hai khả năng:
- Virus không hoạt động: Virus viêm gan B ngừng nhân lên hoặc nhân lên rất thấp, tải lượng virus HBV-DNA thấp. Khả năng lây nhiễm giảm đi đáng kể. Đây thường là mục tiêu của quá trình điều trị.
- Nhiễm chủng virus đột biến tiền nhân (Pre-Core Mutant): Một số chủng virus HBV đột biến không thể sản xuất ra HBeAg, mặc dù chúng vẫn đang nhân lên mạnh mẽ và gây tổn thương gan.
Trong trường hợp này, mặc dù HBeAg âm tính nhưng tải lượng virus HBV-DNA vẫn rất cao. Đây là một tình trạng cần đặc biệt lưu ý.
Chỉ số HBeAg dương tính
Kết quả HBeAg dương tính có ý nghĩa rất quan trọng:
- Xác nhận virus đang nhân lên mạnh: Cơ thể đang trong giai đoạn nhiễm virus viêm gan B mạn tính thể hoạt động.
- Tải lượng virus cao: Cho thấy số lượng virus trong máu lớn, thường đi kèm với kết quả xét nghiệm HBV-DNA cao.
- Khả năng lây nhiễm cao: Người bệnh có HBeAg dương tính có nguy cơ lây truyền virus sang người khác rất cao, qua đường máu, từ mẹ sang con hoặc qua quan hệ tình dục.
- Nguy cơ tổn thương gan: Sự nhân lên mạnh mẽ của virus làm tăng nguy cơ viêm gan tiến triển, dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
Các xét nghiệm viêm gan B khác khi HBeAg âm tính
Khi kết quả HBeAg âm tính, đặc biệt là khi vẫn có dấu hiệu viêm gan (men gan tăng), bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm bổ sung để có cái nhìn toàn diện.
HBV-DNA
Đây là xét nghiệm quan trọng bậc nhất. Nó đo trực tiếp số lượng bản sao virus trong máu (tải lượng virus).
- Nếu HBeAg âm tính và HBV-DNA thấp: Khẳng định virus đang trong trạng thái không hoạt động.
- Nếu HBeAg âm tính nhưng HBV-DNA cao: Cảnh báo khả năng nhiễm chủng virus đột biến tiền nhân, đòi hỏi phải theo dõi và điều trị tích cực.
HBV genotyping
Xét nghiệm xác định kiểu gen của virus viêm gan B. Có ít nhất 8 kiểu gen chính (từ A đến H).
Mỗi kiểu gen có thể ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng của bệnh, tiên lượng và đáp ứng với điều trị. Xét nghiệm này giúp bác sĩ lựa chọn phác đồ điều trị tối ưu nhất.
Khi nào cần xét nghiệm HBeAg?
Bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm này trong các trường hợp sau [1]:
- Khi mới chẩn đoán nhiễm virus viêm gan B mạn tính: Để đánh giá tình trạng hoạt động của virus và nguy cơ lây nhiễm.
- Theo dõi trong quá trình điều trị: Để đánh giá hiệu quả điều trị. Mục tiêu là chuyển đổi huyết thanh HBeAg (từ dương tính sang âm tính) và xuất hiện anti-HBe.
- Theo dõi định kỳ ở người lành mang virus: Để phát hiện kịp thời nếu virus tái hoạt động.
- Đánh giá trước và trong khi mang thai: Để đánh giá nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con và có biện pháp dự phòng phù hợp (tiêm globulin miễn dịch và vaccine cho trẻ sơ sinh ngay sau sinh).
Các lưu ý khi làm xét nghiệm HBeAg
- Không cần nhịn ăn: Xét nghiệm HBeAg không yêu cầu phải nhịn ăn trước khi lấy máu.
- Thông báo với bác sĩ về các loại thuốc đang dùng: Một số loại thuốc điều trị kháng virus có thể ảnh hưởng đến kết quả.
- Kết quả cần được đánh giá tổng thể: Một mình xét nghiệm HBeAg là chưa đủ.
Nó phải được phân tích cùng với các chỉ số khác như HBV-DNA, men gan (ALT, AST), và các marker viêm gan B khác (HBsAg, anti-HBc, anti-HBe) để có chẩn đoán và hướng xử trí chính xác [2].
Xét nghiệm HBeAg tin cậy tại Trung tâm xét nghiệm Mirai Healthcare
Để thực hiện Xét nghiệm HBeAg một cách tin cậy, bạn nên lựa chọn Trung tâm xét nghiệm Mirai Healthcare. Là đơn vị thuộc Tập đoàn Y tế Hoken Kagaku Kenkyujo uy tín của Nhật Bản, Mirai Healthcare cam kết chất lượng xét nghiệm vượt trội nhờ vào việc sử dụng máy móc hiện đại và áp dụng quy trình chuẩn quốc tế nghiêm ngặt.
Xét nghiệm HBeAg tại đây giúp đánh giá chính xác khả năng lây nhiễm và mức độ nhân lên của virus Viêm gan B, là thông số then chốt để các bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả. Khách hàng hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả và nhận được sự tư vấn chuyên môn tận tình sau xét nghiệm.
Xét nghiệm HBeAg là một công cụ đắc lực, giúp bác sĩ không chỉ đánh giá được mức độ hoạt động của virus viêm gan B mà còn đưa ra các quyết định quan trọng về việc có cần điều trị hay không, theo dõi đáp ứng điều trị và tư vấn về nguy cơ lây nhiễm cho bệnh nhân và cộng đồng.
Tài liệu tham khảo
- [1] Terrault, N. A., et al. (2018). “Update on prevention, diagnosis, and treatment of chronic hepatitis B: AASLD 2018 hepatitis B guidance.” Hepatology, 67(4), 1560-1599.
- [2] European Association for the Study of the Liver (EASL). (2017). “EASL 2017 Clinical Practice Guidelines on the management of hepatitis B virus infection.” Journal of Hepatology, 67(2), 370-398.
