Những con số trên kết quả xét nghiệm chính là “tấm gương” phản chiếu tình trạng hoạt động của thận. Bài viết này sẽ đi sâu vào các chỉ số xét nghiệm chức năng thận, giúp bạn hiểu rõ hơn về các thông số quan trọng này.
Chỉ số trong xét nghiệm máu
Thận đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc lọc máu, loại bỏ chất thải và độc tố ra khỏi cơ thể. Vậy xét nghiệm chức năng thận gồm những gì? Hai xét nghiệm quan trọng nhất là xét nghiệm máu và nước tiểu.
Dưới đây là những chỉ số xét nghiệm máu chức năng thận phổ biến giúp đánh giá chính xác sức khỏe của cơ quan này.
Chỉ số Ure máu
Ure là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa protein, được thận lọc và thải ra ngoài.
- Giá trị bình thường: 3.2 – 8.2 mmol/L.
- Ure tăng cao: Có thể do chế độ ăn quá nhiều protein, suy thận cấp/mạn, xuất huyết tiêu hóa, bỏng hoặc tác dụng phụ của thuốc.
- Ure giảm: Thường gặp trong trường hợp suy dinh dưỡng, chế độ ăn thiếu protein hoặc các bệnh về gan nặng như viêm gan, xơ gan.
Chỉ số Creatinin
Creatinin cũng là một sản phẩm chuyển hóa của protein cơ bắp. Giống như Ure, Creatinin được thận đào thải ra khỏi cơ thể qua nước tiểu.
- Giá trị bình thường: 50 – 90 µmol/L.
- Creatinin tăng cao: Đây là dấu hiệu quan trọng cho thấy chức năng thận đang bị suy giảm, có thể do suy thận cấp hoặc mạn tính, hoại tử ống thận hoặc viêm cầu thận.
- Creatinin giảm: Có thể do chế độ ăn ít protein, suy dinh dưỡng hoặc giảm khối lượng cơ bắp.
Độ lọc cầu thận ước tính (eGFR)
Đây là chỉ số quan trọng nhất để đánh giá chức năng lọc của thận. eGFR không phải là một chỉ số đo trực tiếp mà được tính toán dựa trên công thức có các thông số như tuổi, giới tính, cân nặng, chiều cao và chỉ số Creatinin máu.
Dựa vào eGFR, bác sĩ có thể đánh giá chính xác chức năng thận đang ở mức bình thường, suy giảm nhẹ, trung bình hay nặng.
Chỉ số Điện giải đồ
Xét nghiệm này đo nồng độ các chất điện giải quan trọng trong máu như Natri (Na+), Kali (K+), và Clo (Cl-). Bất thường ở các chỉ số này có thể phản ánh các rối loạn về nước, mất nước, hoặc các vấn đề liên quan đến chức năng của thận, gan và hệ tiêu hóa.
Hormone tuyến cận giáp (PTH)
PTH được sản xuất và tiết ra bởi các tế bào tuyến cận giáp, đóng vai trò chính trong việc điều chỉnh và duy trì nồng độ Canxi trong máu.
Sự mất cân bằng PTH có thể là dấu hiệu của các bệnh lý về xương khớp và thận, vì thận đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt vitamin D để hấp thụ canxi.
Các chỉ số sinh hoá khác
Ngoài các chỉ số trên, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm sinh hóa khác để có cái nhìn toàn diện hơn về chức năng thận và các cơ quan liên quan. Ví dụ, xét nghiệm axit uric giúp chẩn đoán bệnh gout, một trong những nguyên nhân có thể gây tổn thương thận.
Chỉ số trong xét nghiệm nước tiểu
Xét nghiệm nước tiểu là một trong các xét nghiệm chức năng thận quan trọng, để đánh giá hoạt động của thận và phát hiện sớm các bệnh lý liên quan. Dưới đây là những chỉ số chính trong xét nghiệm nước tiểu mà bạn nên biết.
Tổng phân tích nước tiểu
Đây là một xét nghiệm cơ bản nhưng vô cùng hữu ích, giúp đánh giá nhiều thông số trong nước tiểu:
- Glucose: Thông thường chất này không trong nước tiểu. Nếu xuất hiện glucose cho thấy nồng độ đường trong máu đã vượt quá ngưỡng hấp thu của thận, thường là dấu hiệu của bệnh tiểu đường.
- Protein: Protein niệu dương tính là dấu hiệu cho thấy màng lọc cầu thận đã bị tổn thương. Đây có thể là dấu hiệu sớm của các bệnh lý như tăng huyết áp, bệnh tim, hoặc bệnh thận do tiểu đường.
- Hồng cầu niệu: Sự xuất hiện của hồng cầu trong nước tiểu có thể do tổn thương đường tiết niệu, nhiễm trùng, sỏi thận, hoặc các bệnh lý thận khác. Ở phụ nữ, điều này có thể liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt.
- pH nước tiểu: Chỉ số pH giúp đánh giá độ kiềm hoặc axit của nước tiểu, hỗ trợ chẩn đoán các bệnh lý về thận và đường tiết niệu.
- Bạch cầu niệu: Bạch cầu trong nước tiểu cho thấy có tình trạng viêm nhiễm đường tiết niệu.
Định lượng protein niệu 24h
Đây là phương pháp thu thập nước tiểu trong vòng 24 giờ để đo tổng lượng protein được đào thải.
Phương pháp này cung cấp thông tin chính xác hơn về mức độ tổn thương thận so với xét nghiệm protein thông thường. Protein niệu 24h tăng cao thường do các bệnh lý như xơ hóa cầu thận hoặc bệnh thận đái tháo đường.
Albumin nước tiểu
Đây là m loại protein có trong máu. Sự xuất hiện của albumin trong nước tiểu là dấu hiệu sớm nhất của tổn thương thận. Thông thường, bác sĩ sẽ dựa vào tỷ lệ Albumin/Creatinin để chẩn đoán.
- Bình thường: Tỷ lệ này dưới 30 mg/g.
- Tổn thương nhẹ: Tỷ lệ từ 30 – 300 mg/g cho thấy có tổn thương tại thận, cần theo dõi thêm.
- Tổn thương nặng: Tỷ lệ trên 300 mg/g là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng về thận và/hoặc tim mạch, cần gặp ngay chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số xét nghiệm chức năng thận
Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm chức năng thận, do đây là cơ quan quan trọng trong quá trình trao đổi chất và duy trì cân bằng nội môi của cơ thể. Bao gồm:
- Chế độ ăn uống và sinh hoạt: Chế độ ăn uống có ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng thận. Việc tiêu thụ quá nhiều muối, đạm, đường, rượu bia và các đồ uống có cồn sẽ làm thận phải làm việc quá tải. Uống ít nước cũng là một thói quen không tốt vì nó cản trở quá trình đào thải chất độc ra khỏi cơ thể.
- Thuốc và thực phẩm chức năng: Nhiều loại thuốc như giảm đau, kháng sinh,… có thể gây áp lực lên thận, làm ảnh hưởng đến chức năng lọc và gây sai lệch kết quả xét nghiệm. Bạn nên thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc và thực phẩm chức năng đang sử dụng trước khi xét nghiệm.
- Yếu tố cá nhân: Các chỉ số xét nghiệm, đặc biệt là mức lọc cầu thận (eGFR), chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố cá nhân như tuổi tác, giới tính, chiều cao và cân nặng. Khi phân tích kết quả, bác sĩ sẽ dựa vào những yếu tố này để đưa ra chẩn đoán chính xác nhất.
- Bệnh lý nền và tình trạng sức khỏe: Một số bệnh lý nền như tiểu đường, tim mạch có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng thận. Ngoài ra, các tình trạng đặc biệt như thai kỳ cũng có thể làm thay đổi các chỉ số xét nghiệm, đòi hỏi bác sĩ phải đánh giá một cách thận trọng.
Xét nghiệm chức năng thận ở đâu uy tín?
Phòng khám Đa khoa Mirai là một lựa chọn uy tín để xét nghiệm chức năng thận, nổi bật với hệ thống phòng lab và quy trình làm việc theo tiêu chuẩn Nhật Bản.
Mirai Healthcare thuộc Tập đoàn Hoken Kagaku Kenkyujo (Nhật Bản), sở hữu hệ thống máy xét nghiệm hiện đại, đạt tiêu chuẩn khắt khe, đảm bảo kết quả chính xác và nhanh chóng.
Với mong muốn mang lại trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng, Mirai Healthcare luôn phục vụ tận tâm, chuyên nghiệp theo phong cách Nhật Bản. Đội ngũ y bác sĩ và kỹ thuật viên không chỉ có chuyên môn cao mà còn luôn tận tình, tỉ mỉ trong từng khâu, từ tư vấn đến thực hiện xét nghiệm, giúp khách hàng yên tâm và tin tưởng vào kết quả.
Như vậy, việc hiểu rõ các chỉ số xét nghiệm chức năng thận là rất quan trọng để chủ động theo dõi và bảo vệ sức khỏe của bạn. Thăm khám định kỳ tại cơ sở y tế uy tín như Trung tâm xét nghiệm Mirai là “chìa khóa” để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý về thận, đảm bảo một cuộc sống khỏe mạnh.
