Xét nghiệm Creatinin niệu trong chẩn đoán bệnh thận

Xét nghiệm Creatinin niệu là gì?

Xét nghiệm creatinin niệu là xét nghiệm đo nồng độ chất creatinin có trong nước tiểu được thu thập trong một khoảng thời gian nhất định, thường là 24 giờ.

Creatinin là sản phẩm thải được tạo ra từ sự thoái hóa của creatine trong cơ bắp, được thận lọc và đào thải gần như hoàn toàn ra ngoài qua nước tiểu.

Khác với xét nghiệm creatinin máu (cho biết nồng độ chất thải còn lại trong máu), xét nghiệm creatinin niệu phản ánh lượng chất thải mà thận đã đào thải được. 

Kết hợp cả hai chỉ số này, bác sĩ có thể tính toán ra độ thanh thải creatinin – một thông số rất quan trọng và chính xác để đánh giá mức lọc cầu thận (GFR), tức là khả năng lọc máu của thận.

Nên làm xét nghiệm Creatinin niệu khi nào?

Bác sĩ sẽ chỉ định bạn làm xét nghiệm này trong một số trường hợp cụ thể [1]:

– Khi kết quả creatinin máu bất thường: Để kiểm chứng và đánh giá chính xác hơn chức năng thận.

– Theo dõi tiến triển của bệnh thận mãn tính: Giúp đánh giá mức độ suy thận và theo dõi hiệu quả điều trị.

– Đánh giá các bệnh lý cơ: Một số bệnh lý làm tiêu cơ vân cũng có thể ảnh hưởng đến nồng độ creatinin niệu.

– Trước một số thủ thuật chẩn đoán hình ảnh: Để đảm bảo thận đủ khả năng đào thải thuốc cản quang, tránh nguy cơ tổn thương thận.

– Kiểm tra chức năng thận toàn diện: Thường đi kèm với xét nghiệm microalbumin niệu hoặc tổng phân tích nước tiểu để tầm soát bệnh thận do tiểu đường, tăng huyết áp.

Creatinin trong nước tiểu giúp phát hiện các bệnh về thận

Xét nghiệm creatinin niệu là một công cụ mạnh mẽ giúp bác sĩ chẩn đoán và đánh giá nhiều vấn đề về thận:

1. Đánh giá chức năng lọc của thận: Chỉ số creatinin niệu thấp bất thường so với mức creatinin máu cao cho thấy thận đang suy giảm chức năng lọc, không thể đào thải chất thải ra khỏi cơ thể một cách hiệu quả. Đây là dấu hiệu chính của suy thận.
2. Tính toán mức lọc cầu thận (eGFR): Đây là ứng dụng quan trọng nhất. Công thức tính eGFR dựa trên nồng độ creatinin niệu (trong mẫu nước tiểu 24h), creatinin máu, tuổi, giới tính và cân nặng cho ra kết quả chính xác nhất về khả năng làm việc của thận [2].
3. Theo dõi bệnh thận mãn tính: Xét nghiệm này giúp phân loại các giai đoạn suy thận (từ 1 đến 5), từ đó đưa ra phác đồ điều trị và tiên lượng bệnh phù hợp.
4. Hỗ trợ chẩn đoán các bệnh lý khác: Nồng độ creatinin niệu quá cao có thể gợi ý các tình trạng như tiêu cơ vân, nhiễm trùng nặng hoặc các vấn đề về tuyến giáp.

Xem thêm: Chi phí xét nghiệm chức năng thận phổ biến hiện nay

Cần làm gì khi chỉ số Creatinin niệu bất thường?

Một kết quả creatinin niệu bất thường (quá thấp hoặc quá cao) là một tín hiệu quan trọng cần được quan tâm. Dưới đây là những việc bạn cần làm:

• Tuyệt đối không tự chẩn đoán hay điều trị: Hãy để bác sĩ là người giải thích kết quả một cách chính xác nhất trong bối cảnh sức khỏe tổng thể của bạn, kết hợp với các xét nghiệm khác.
• Tìm ra nguyên nhân gốc rễ: Bác sĩ sẽ tìm hiểu xem nguyên nhân là do bệnh tại thận (viêm cầu thận, viêm bể thận, tắc nghẽn đường tiểu…), do các bệnh toàn thân (tiểu đường, tăng huyết áp), hay do các yếu tố khác (chế độ ăn, thuốc men, mất nước).
• Tuân thủ phác đồ điều trị: Tùy vào nguyên nhân, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp. 
• Điều này có thể bao gồm: dùng thuốc để kiểm soát huyết áp, đường huyết; điều chỉnh chế độ ăn (giảm đạm, muối); hoặc các biện pháp điều trị chuyên sâu hơn như lọc máu trong trường hợp suy thận nặng.
• Thay đổi lối sống: Duy trì một lối sống lành mạnh là chìa khóa để bảo vệ thận:
  • Uống đủ nước mỗi ngày.
  • Xây dựng chế độ ăn cân bằng, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nhiều muối và đường.
  • Tập thể dục thường xuyên.
  • Kiểm soát tốt huyết áp và đường huyết nếu có bệnh.
  • Không hút thuốc lá và hạn chế rượu bia.
  • Thận trọng khi dùng thuốc, tránh lạm dụng các thuốc có hại cho thận như thuốc giảm đau NSAID.

Xét nghiệm creatinin niệu là một phần không thể thiếu trong “bộ công cụ” giúp bác sĩ nhìn thấy bức tranh toàn cảnh về sức khỏe của thận bạn. 

Phát hiện sớm những bất thường thông qua xét nghiệm này chính là bước đầu tiên quan trọng để bảo vệ và duy trì chức năng thận lâu dài.

Với kinh nghiệm hơn 70 năm từ tập đoàn Hoken Kagaku Kenkyuujo Nhật Bản, phòng khám Mirai là địa chỉ uy tín trong phát hiện sớm bệnh thận qua xét nghiệm Creatinin niệu chính xác. 

Hệ thống thiết bị hiện đại và đội ngũ chuyên gia tận tâm giúp phân tích nhanh, tư vấn cá nhân hóa và xây dựng kế hoạch chăm sóc toàn diện. Kiểm tra Creatinin định kỳ tại Mirai không chỉ hỗ trợ chẩn đoán mà còn phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe thận lâu dài.

Tài liệu tham khảo:

• [1] National Kidney Foundation. “Clinical Practice Guidelines for Chronic Kidney Disease: Evaluation, Classification, and Stratification.”
• [2] Levey, A. S., et al. (1999). “A more accurate method to estimate glomerular filtration rate from serum creatinine: a new prediction equation.” Annals of Internal Medicine, 130(6), 461-470.