Ung thư xương hàm: Dấu hiệu, hình ảnh chẩn đoán và điều trị

1. Ung thư xương hàm là gì?

Ung thư xương hàm là một bệnh lý ác tính nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến tính mạng và suy giảm đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tính chất nguy hiểm của ung thư xương hàm thể hiện ở:

• Khả năng xâm lấn nhanh chóng: Các tế bào ung thư có thể phát triển và lan rộng rất nhanh sang các cấu trúc xung quanh như nướu, lưỡi, các hạch bạch huyết ở cổ, và thậm chí xâm lấn vào hộp sọ.
• Nguy cơ di căn cao: Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, các tế bào ung thư có thể theo đường máu hoặc bạch huyết di căn đến các cơ quan xa hơn như phổi, gan, làm giảm đáng kể cơ hội sống sót của bệnh nhân.
• Tính chất khó điều trị: Do vị trí giải phẫu phức tạp của xương hàm và mối liên hệ mật thiết với nhiều cấu trúc quan trọng như răng, dây thần kinh và các mạch máu lớn, việc điều trị ung thư xương hàm thường gặp nhiều thách thức. 

Ung thư xương hàm là bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng tới xương hàm và các cấu trúc xung quanh 

2. Dấu hiệu ung thư xương hàm

Trong giai đoạn sớm, ung thư xương hàm thường diễn tiến âm thầm với các triệu chứng không rõ ràng hoặc thậm chí không có biểu hiện gì. Tuy nhiên, khi khối u phát triển, có thể xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Đau có thể lan đến cổ hoặc mặt: Cơn đau ở vùng hàm kéo dài, không dứt, và có thể lan rộng ra các khu vực lân cận như cổ hoặc mặt. Lý do là do khối u xương hàm khi phát triển sẽ gây áp lực lên các mô, chèn ép các dây thần kinh lớn, gây đau âm ỉ hoặc dai dẳng.
• Sưng ở bên trong miệng gần hàm hoặc một bên mặt: Khối u phát triển bên trong xương hàm sẽ đẩy và làm phồng các mô mềm bên trong miệng. Điều này gây sưng tấy ở bên trong miệng hoặc lan ra vùng mặt.
• Răng bị lung lay và rụng: Khối u xương hàm phát triển sẽ xâm lấn và phá hủy cấu trúc xương xung quanh chân răng, làm cho xương ổ răng trở nên yếu và tiêu biến, dẫn đến răng không còn chỗ bám vững chắc và bị lung lay rồi rụng.
• Trong miệng xuất hiện mảng đỏ hoặc trắng: Niêm mạc miệng xuất hiện các vùng có màu sắc khác thường, có thể là màu đỏ hoặc màu trắng. Nguyên nhân là do sự phát triển bất thường của tế bào ung thư, gây ra những thay đổi về màu sắc và cấu trúc của niêm mạc miệng ở khu vực gần khối u.
• Tê hoặc ngứa ran trong hàm: Người bệnh cảm thấy mất cảm giác hoặc có cảm giác châm chích, khó chịu ở vùng hàm. Lý do vì khối u xương hàm phát triển, gây chèn ép lên các dây thần kinh vùng hàm và khoang miệng, gây ra cảm giác tê bì hoặc ngứa ran.
• Khó khăn khi há miệng hoặc nhai, nói chuyện: Khi khối u lan rộng ra các vùng lân cận như mặt và cổ, gây đau đớn, hạn chế khả năng vận động của hàm, dẫn đến khó khăn trong việc há miệng, ăn nhai và giao tiếp.

Đau các vùng lân cận như cổ, mặt là dấu hiệu đặc trưng của ung thư xương hàm 

Xem thêm: 6 dấu hiệu ung thư xương ở trẻ em bố mẹ không được chủ quan

3. Nguyên nhân dẫn đến ung thư xương hàm

Theo các chuyên gia dưới đây là những nguyên nhân chính có thể tác động và làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư xương hàm:  

• Lối sống thiếu lành mạnh: Hút thuốc lá và uống rượu bia thường xuyên là những yếu tố nguy cơ gây ung thư xương hàm. Chế độ dinh dưỡng kém, thiếu vitamin và khoáng chất thiết yếu, có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và giảm khả năng chống lại sự phát triển của tế bào ung thư.
• Vệ sinh răng miệng không đúng cách: Vệ sinh răng miệng kém có thể dẫn đến các bệnh nhiễm trùng và viêm mạn tính ở vùng miệng và nướu. Tình trạng viêm mạn tính kéo dài có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư, bao gồm cả ung thư có thể xâm lấn xương hàm.
• Có hệ miễn dịch suy yếu: Hệ miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và tiêu diệt các tế bào bất thường. Khi hệ miễn dịch bị suy yếu, cơ thể sẽ kém hiệu quả hơn trong việc loại bỏ các tế bào tiền ung thư, làm tăng nguy cơ phát triển ung thư xương hàm.  
• Nhiễm HPV: Một số chủng HPV, đặc biệt là HPV-16, đã được chứng minh là có liên quan đến ung thư vòm họng và góp phần vào sự phát triển ung thư ở vùng hàm.
• Tiếp xúc với môi trường và hóa chất độc hại: Tiếp xúc lâu dài với các chất ô nhiễm hoặc các hóa chất độc hại, có thể gây tổn thương DNA của tế bào và làm tăng nguy cơ phát triển ung thư ở vùng hàm.

Hút thuốc lá có thể gây ung thư xương hàm 

4. Chẩn đoán và phác đồ điều trị ung thư xương hàm

4.1. Chẩn đoán ung thư xương hàm

Quá trình chẩn đoán ung thư xương hàm bao gồm việc thăm khám lâm sàng kỹ lưỡng và thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng chuyên sâu. Cụ thể:

4.2. Điều trị ung thư xương hàm

Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời đóng vai trò quan trọng, giúp tăng cơ hội sống sót cho bệnh nhân ung thư xương hàm. Các phương pháp điều trị chính bao gồm phẫu thuật, xạ trị và hóa trị, thường được phối hợp để đạt hiệu quả cao nhất.

• Phẫu thuật: Thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối u (với trường hợp ung thư chưa di căn) hoặc cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ xương hàm bị ảnh hưởng (nếu khối u đã xâm lấn vào xương). 
• Xạ trị: Các tia X, tia điện tử, tia Gamma, proton sẽ được sử dụng để tiêu diệt hoặc phá hủy tế bào ung thư. 
• Hóa trị: Phương pháp này sử dụng các loại thuốc đặc biệt để tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của chúng đến các cơ quan khác. 

Điều trị ung thư xương hàm cần kết hợp nhiều phương pháp theo tình trạng bệnh 

5. Cách phòng ngừa ung thư xương hàm

Mặc dù không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ, thực hiện các biện pháp sau có thể giúp giảm thiểu khả năng mắc bệnh:

• Chăm sóc răng miệng tốt: Đánh răng đều đặn ít nhất hai lần mỗi ngày, kết hợp sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng và súc miệng bằng nước muối để giữ vệ sinh và kháng khuẩn cho khoang miệng. Điều này giúp ngăn ngừa viêm nướu hoặc nhiễm trùng quanh răng để tránh những tác động tiêu cực đến vùng xương hàm.

• Hạn chế tiếp xúc với hóa chất độc hại: Giảm thiểu tối đa việc tiếp xúc với các tác nhân gây hại như phóng xạ và các hóa chất độc hại, trong sinh hoạt và làm việc.

• Duy trì lối sống lành mạnh: Bổ sung vào khẩu phần ăn các thực phẩm giàu canxi và vitamin D để duy trì sức khỏe xương hàm. Đồng thời, hạn chế tiêu thụ các loại thịt chế biến sẵn và đồ ăn nhiều dầu mỡ, không hút thuốc lá và hạn chế đồ uống có cồn, vì có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vùng hàm mặt.

• Cảnh giác với triệu chứng sớm: Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở vùng hàm mặt như đau nhức không rõ nguyên nhân, sưng tấy, tê bì, hoặc khó khăn khi mở miệng, hãy đến gặp bác sĩ ngay để được kiểm tra và chẩn đoán sớm. 

Chăm sóc răng miệng tốt giúp ngăn ngừa tối ưu tình trạng ung thư xương hàm 

Ung thư xương hàm là một bệnh lý nghiêm trọng, việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường, đóng vai trò then chốt trong việc cải thiện tiên lượng và chất lượng cuộc sống cho người bệnh. 

Đừng quên duy trì lối sống khoa học và chăm sóc răng miệng cẩn thận, thăm khám định kỳ tại các cơ sở uy tín như Mirai Healthcare  góp phần giảm thiểu và ngăn ngừa bệnh trở nặng.