Xét nghiệm ANA là gì?
Xét nghiệm ANA (Anti Nuclear Antibody – kháng thể kháng nhân) là xét nghiệm có thể phát hiện các kháng thể kháng nhân trong máu.
Đây là các tự kháng thể, chúng được sản xuất bởi hệ thống miễn dịch và có thể tấn công vào các nhân tế bào – phần trung tâm của tế bào chứa vật liệu di truyền của chính cơ thể.
Ở người khỏe mạnh, hệ miễn dịch có chức năng nhận diện và tiêu diệt các tác nhân gây hại như vi khuẩn và virus. Tuy nhiên, trong các bệnh tự miễn, hệ miễn dịch bị rối loạn và bắt đầu nhầm lẫn, tấn công chính các mô của cơ thể.
Xét nghiệm ANA là một trong những công cụ thường được sử dụng để hỗ trợ chẩn đoán các rối loạn tự miễn như lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp, và các bệnh mô liên kết khác.
Mục đích của xét nghiệm ANA
Mục đích chính của xét nghiệm ANA là hỗ trợ trong việc chẩn đoán các rối loạn tự miễn, đặc biệt là những rối loạn ảnh hưởng đến mô liên kết, nó thường liên quan đến:
- Lupus ban đỏ hệ thống (SLE)
- Hội chứng Sjogren
- Xơ cứng bì
- Viêm khớp dạng thấp
- Bệnh mô liên kết hỗn hợp
- Viêm đa cơ và viêm da cơ
Mặc dù xét nghiệm ANA không phải là xét nghiệm xác định chẩn đoán, nhưng kết quả dương tính thường là cơ sở để tiến hành các xét nghiệm chuyên sâu và đánh giá lâm sàng kỹ lưỡng hơn.
ANA đóng vai trò như một công cụ sàng lọc, giúp bác sĩ định hướng chẩn đoán và phát hiện sớm nguy cơ mắc các bệnh tự miễn tiềm ẩn.
Chỉ định xét nghiệm ANA trong trường hợp nào?
Các bác sĩ thường yêu cầu xét nghiệm ANA khi bệnh nhân có triệu chứng gợi ý về bệnh tự miễn, bao gồm:
- Đau hoặc sưng khớp kéo dài
- Mệt mỏi không rõ nguyên nhân
- Phát ban trên da, đặc biệt là phát ban hình bướm thấy trong bệnh lupus
- Rụng tóc
- Sốt không rõ nguyên nhân
- Loét miệng hoặc mũi
- Hiện tượng Raynaud (ngón tay chuyển sang màu trắng hoặc xanh khi tiếp xúc với lạnh)
- Đau ngực hoặc khó thở
- Khô mắt hoặc miệng
- Yếu cơ
Xét nghiệm ANA không được sử dụng như một xét nghiệm sàng lọc thường quy, mà được chỉ định khi có nghi ngờ về các bệnh tự miễn, dựa trên triệu chứng, tiền sử bệnh và kết quả thăm khám..
Cách thức xét nghiệm ANA
Xét nghiệm ANA được thực hiện bằng cách lấy máu tĩnh mạch, sau đó phát hiện bằng các kỹ thuật sau:
Phương pháp huỳnh quang miễn dịch gián tiếp (IIF): được coi là tiêu chuẩn vàng trong xét nghiệm ANA. Kỹ thuật này sử dụng tế bào nền (thường là tế bào HEp-2) cố định trên lam kính và ủ với huyết thanh bệnh nhân.
Nếu trong huyết thanh có ANA, các kháng thể này sẽ gắn vào kháng nguyên trong nhân tế bào. Sau đó, một kháng thể thứ cấp được đánh dấu bằng huỳnh quang sẽ được thêm vào để liên kết với ANA, cho phép quan sát các kiểu hình huỳnh quang đặc trưng dưới kính hiển vi.
Phương pháp miễn dịch liên kết enzyme (ELISA): Là phương pháp tự động hóa và nhanh hơn, nhưng đôi khi kém nhạy hơn IIF.
Nếu xét nghiệm ANA dương tính, bác sĩ có thể thực hiện thêm xét nghiệm hiệu giá kháng thể để cung cấp thêm chi tiết.
Hiệu giá kháng thể: là phương pháp đo nồng độ ANA trong máu, nồng độ ANA cao hơn cho thấy hoạt động tự miễn dịch mạnh hơn.
Ý nghĩa xét nghiệm ANA
Kết quả xét nghiệm ANA có thể là dương tính hoặc âm tính, mỗi trường hợp mang ý nghĩa lâm sàng khác nhau.
Điều quan trọng là kết quả này cần được diễn giải trong bối cảnh tổng thể bao gồm triệu chứng, tiền sử bệnh và các xét nghiệm liên quan để đưa ra đánh giá chính xác và phù hợp
Xét nghiệm ANA âm tính
Khi chỉ số ANA thấp hơn mức 1.5 Index, kết quả xét nghiệm sẽ là âm tính, có nghĩa là không phát hiện được mức độ kháng thể kháng nhân đáng kể trong máu. Ý nghĩa: khả năng mắc bệnh tự miễn thấp, đặc biệt là lupus ban đỏ hệ thống (SLE), bệnh này gần như luôn có kết quả ANA dương tính.
Tuy nhiên, một xét nghiệm ANA âm tính không hoàn toàn loại trừ khả năng cơ thể không mắc bệnh tự miễn.
Một số cá nhân mắc các tình trạng tự miễn có thể có kết quả xét nghiệm ANA âm tính, đặc biệt là trong giai đoạn đầu hoặc trong các bệnh mà ANA thường không tăng cao (ví dụ, viêm khớp dạng thấp seronegative).
Dù vậy, kết quả âm tính vẫn có giá trị lâm sàng quan trọng, giúp bác sĩ thu hẹp phạm vi chẩn đoán và xem xét các nguyên nhân khác gây ra triệu chứng của người bệnh.
Xét nghiệm ANA dương tính
Khi chỉ số ANA vượt qua mức 1.5 giá trị bình thường trong máu, kết quả sẽ là dương tính, cho thấy có sự hiện diện của kháng thể kháng nhân trong máu.
Ý nghĩa: khả năng mắc bệnh tự miễn cao, đặc biệt là: Lupus (hầu hết bệnh nhân đều có kết quả dương tính), hội chứng Sjogren, xơ cứng bì, bệnh mô liên kết hỗn hợp viêm cơ đa cơ/viêm da cơ.
Tuy nhiên, xét nghiệm ANA dương tính không đặc hiệu cho các bệnh tự miễn, nó cũng có thể xuất hiện ở: những người khỏe mạnh (đặc biệt là phụ nữ và người cao tuổi), một số bệnh nhiễm trùng (ví dụ: viêm gan virus, lao), một số loại ung thư, lupus do thuốc (do các loại thuốc như hydralazine hoặc procainamide gây ra).
Xét nghiệm ANA đóng vai trò then chốt trong chẩn đoán và theo dõi các bệnh tự miễn, đặc biệt là các bệnh lý mô liên kết, mặc dù không đặc hiệu tuyệt đối cho một bệnh cụ thể, kết quả ANA dương tính khi kết hợp với các dấu hiệu lâm sàng và xét nghiệm cận lâm sàng khác sẽ hỗ trợ bác sĩ định hướng chẩn đoán chính xác và nhanh chóng hơn.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng ANA có thể xuất hiện dương tính ở cả người khỏe mạnh, đặc biệt là người cao tuổi, hoặc trong một số trường hợp nhiễm trùng, sử dụng thuốc và các tình trạng khác.
Vì vậy, việc giải thích kết quả ANA cần được thực hiện trong tình trạng lâm sàng của bệnh nhân để tránh gây hiểu nhầm, lo lắng không cần thiết hoặc chẩn đoán sai lệch.
Tóm lại, xét nghiệm ANA là một công cụ hỗ trợ hữu ích trong chẩn đoán, nhưng không nên sử dụng đơn lẻ mà cần được kết hợp chặt chẽ với thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm bổ sung nhằm nâng cao độ chính xác trong chẩn đoán và hiệu quả trong điều trị.
Xét nghiệm ANA tin cậy ở đâu?
Xét nghiệm ANA (kháng thể kháng nhân) là một xét nghiệm quan trọng để sàng lọc các bệnh tự miễn. Để đảm bảo kết quả chính xác, việc lựa chọn một cơ sở y tế uy tín là vô cùng cần thiết.
Mirai Healthcare là địa chỉ tin cậy để bạn thực hiện xét nghiệm ANA, mang đến sự kết hợp hoàn hảo giữa công nghệ hiện đại và dịch vụ chuẩn Nhật Bản.
Công nghệ hiện đại, kết quả chính xác
Thuộc Tập đoàn y tế Hoken Kagaku Kenkyujo uy tín, Mirai Healthcare được đầu tư hệ thống máy móc tiên tiến bậc nhất. Điển hình là Hệ thống máy xét nghiệm sinh hóa và miễn dịch ATELLICA với công suất xử lý lên tới 1200 xét nghiệm/giờ. Hệ thống này giúp phân tích mẫu máu một cách nhanh chóng và chính xác, đảm bảo kết quả xét nghiệm ANA đáng tin cậy.
Dịch vụ tiện lợi và tư vấn tận tình
Để mang lại sự tiện lợi tối đa, Mirai Healthcare cung cấp dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi miễn phí. Quy trình lấy mẫu chuyên nghiệp, nhanh gọn, giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức di chuyển.
Sau khi có kết quả, đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm sẽ tư vấn tận tình, giải thích rõ ràng ý nghĩa của kết quả xét nghiệm, giúp bạn hiểu về tình trạng sức khỏe của mình và có những bước tiếp theo phù hợp.
Nếu bạn vẫn còn băn khoăn về xét nghiệm ANA trong chẩn đoán và điều trị bệnh tự miễn, vui lòng liên hệ Mirai Healthcare qua website https://miraihealthcare.vn/ hoặc Hotline 1900 9186 để được tư vấn chi tiết.
