Xét nghiệm HAV là gì?
Viêm gan A (Hepatitis A – HA) là một bệnh nhiễm trùng, gây ra bởi virus Viêm gan A (Hepatitis A Virus) là một loại virus RNA, không có vỏ bọc, kích thước khoảng 27 – 32 nm, thuộc chi Hepatovirus, họ Picornavirus.
Phần lớn bệnh nhân bị viêm gan A đều có thể tự khỏi, nhưng có 1 phần không thể tự khỏi và cần phải được điều trị đặc hiệu.
Triệu chứng Viêm gan virus A ở người lớn thường rầm rộ và kéo dài hơn, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời bệnh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ và tính mạng người bệnh. Bệnh viêm gan A chủ yếu lây qua đường tiêu hoá khi tiêu thụ thức ăn hoặc nước uống có nhiễm virus viêm gan A.
Ngoài ra bệnh còn lây qua đường truyền máu hoặc đường tình dục (quan hệ tình dục đường miệng, hậu môn)
Xét nghiệm HAV giúp phát hiện virus viêm gan A
Sau khi cơ thể nhiễm virus Viêm gan A, hệ miễn dịch của cơ thể người đầu tiên sinh ra các kháng thể IgM, được sinh ra sau khi người bệnh nhiễm virus viêm gan A khoảng 2 – 3 tuần và có thể phát hiện được trong huyết thanh từ trước 2 tuần kể từ khi người bệnh bắt đầu xuất hiện các triệu chứng.
Nồng độ IgM đạt đỉnh khi các triệu chứng lâm sàng biểu hiện rầm rộ. Sau khoảng 3 – 6 tháng kể từ khi phơi nhiễm virus viêm gan A, nồng độ kháng thể IgM sẽ giảm dần và không thể phát hiện bằng các xét nghiệm được nữa.
Ngoài ra, cơ thể còn sinh ra kháng thể IgG. Kháng thể IgG bắt đầu xuất hiện từ khoảng tuần 3 – 4 sau khi nhiễm virus viêm gan A, và có thể phát hiện được từ tuần thứ 4 – 8 sau nhiễm. Kháng thể này thường đạt đỉnh sau khi nồng độ IgM đạt đỉnh và tồn tại suốt đời.
Khi người khoẻ mạnh được tiêm vaccin viêm gan virus A, cơ thể cũng sẽ tồn tại kháng thể IgG suốt đời.
| Giai đoạn | Thời gian sau nhiễm HAV | IgM | IgG |
| Ủ bệnh | 1 – 2 tuần | Chưa có | Chưa có |
| Phát bệnh | 2 – 4 tuần | (+) | Bắt đầu xuất hiện |
| Hồi phục | 4 tuần – 3 tháng | Giảm dần | Đạt đỉnh |
| Sau hồi phục | Sau 3 – 6 tháng | (-) | (+) suốt đời |
Xét nghiệm chẩn đoán nhiễm virus viêm gan A là xét nghiệm xác định nồng độ các kháng thể virus viêm gan A là IgM và IgG trong huyết thanh, từ kết quả xét nghiệm, bác sĩ có thể ra chẩn đoán bệnh nhân nhiễm hay không nhiễm virus viêm gan A.
Vai trò của xét nghiệm HAV trong chẩn đoán viêm gan A
Vai trò của xét nghiệm kháng thể IgM, IgG
- Chẩn đoán bệnh viêm gan A
- Phân biệt người nhiễm viêm gan A đã khỏi với nhiễm viêm gan A cấp
- Đánh giá tình trạng miễn dịch của người bệnh
Xét nghiệm HAV giúp chẩn đoán bệnh viêm gan A
Kết quả xét nghiệm HAV nói lên điều gì?
Cùng chuyên gia tại Mirai Healthcare đọc kết quả xét nghiệm HAV:
- IgG và IgM đều âm tính: Khi IgM và IgG đều âm tính phản ánh người xét nghiệm chưa tiêm vaccin viêm gan A, cũng chưa từng nhiễm virus viêm gan A
- IgG và IgM đều dương tính: Khi IgM và IgG đều dương tính phản ánh người xét nghiệm đang nhiễm virus viêm gan A cấp tính
- IgG dương tính, IgM âm tính: Khi IgM âm tính, IgG dương tính phản ánh người xét nghiệm đã từng tiêm vaccin viêm gan A hoặc từng nhiễm virus viêm gan A nhưng đã khỏi
- IgG âm tính, IgM dương tính: Khi IgM dương tính, IgG âm tính phản ánh người được xét nghiệm đang nhiễm virus viêm gan A ở giai đoạn rất sớm
Xem thêm: Xét nghiệm viêm gan A bao nhiêu tiền? Địa chỉ uy tín ở Hà nội?
Khi nào bác sĩ chỉ định làm xét nghiệm HAV
- Xét nghiệm ở bệnh nhân có triệu chứng.
Chỉ định phổ biến nhất cho xét nghiệm HAV là ở những người có các triệu chứng viêm gan cấp tính , chẳng hạn như mệt mỏi, sốt, đau bụng, chán ăn, buồn nôn, nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu và vàng da (vàng da và vàng mắt).
Vì các triệu chứng này thường trùng lặp với viêm gan B, C và các bệnh gan khác, xét nghiệm HAV giúp xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh.
Người bị vàng da nên xét nghiệm viêm gan A
- Xét nghiệm trong các đợt bùng phát hoặc nghi ngờ phơi nhiễm.
Một chỉ định quan trọng khác là trong các đợt bùng phát dịch trong cộng đồng hoặc sau khi đã biết mình phơi nhiễm với virus. Ví dụ, những người đã dùng bữa tại cùng nhà hàng nơi thực phẩm bị nhiễm bệnh được phục vụ, hoặc những người tiếp xúc gần với thành viên gia đình bị nhiễm bệnh, có thể được khuyến cáo xét nghiệm.
Điều này giúp các bác sĩ xác định và ngăn chặn dịch bệnh một cách nhanh chóng.
- Nhóm nguy cơ cao và phơi nhiễm nghề nghiệp:
Xét nghiệm HAV cũng được xem xét được chỉ định cho các nhóm nguy cơ cao, chẳng hạn như du khách đến các khu vực phổ biến viêm gan A, người sống ở khu vực vệ sinh kém, nam quan hệ tình dục đồng giới và người sử dụng ma túy bất hợp pháp.
Nhân viên y tế, nhân viên dịch vụ ăn uống hoặc nhân viên chăm sóc trẻ em có thể đã tiếp xúc với bệnh tại nơi làm việc cũng có thể được xét nghiệm, đặc biệt nếu xuất hiện các triệu chứng.
- Kiểm tra miễn dịch và trước khi tiêm chủng
Trong một số trường hợp, bác sĩ khuyến cáo xét nghiệm HAV trước khi tiêm chủng, đặc biệt đối với người lớn đến từ các quốc gia có tỷ lệ nhiễm HAV cao, để kiểm tra xem họ đã có miễn dịch từ lần nhiễm HAV trước hay chưa.
Nên xét nghiệm HAV trước khi tiêm chủng
Tóm lại: Xét nghiệm viêm gan A được chỉ định khi bệnh nhân có các triệu chứng viêm gan cấp tính, sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh trong đợt bùng phát dịch, trong nhóm nguy cơ cao, trong một số trường hợp phơi nhiễm nghề nghiệp, và đôi khi trước khi tiêm chủng để kiểm tra tình trạng miễn dịch.
Những chỉ định này đảm bảo chẩn đoán chính xác, điều trị hiệu quả và kiểm soát bệnh tốt hơn.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh viêm gan A hiệu quả
Thực hành vệ sinh cá nhân tốt
Rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước:
- Sau khi sử dụng nhà vệ sinh
- Sau khi thay tã, vệ sinh cho trẻ
- Trước các bữa ăn và sau khi ăn xong
Sử dụng nước rửa tay khô nếu không có xà phòng và nước (nhưng không thay thế được việc rửa tay khi tay bị bẩn rõ ràng)
Vệ sinh cá nhân tốt để phòng ngừa viêm gan A
Đảm bảo thực phẩm và nước sạch
- Chỉ ăn những thực phẩm được nấu chín kỹ
- Tránh ăn động vật có vỏ sống hoặc chưa nấu chín, đặc biệt là từ vùng nước không an toàn
- Uống nước đóng chai hoặc nước đun sôi ở những nơi vệ sinh kém.
- Tự gọt vỏ trái cây (không ăn trái cây chưa gọt vỏ hoặc rau sống trừ khi bạn đã rửa/gọt vỏ)
Tiêm vaccin
Vaccin phòng viêm gan A có hiệu quả cao (bảo vệ khoảng 95 – 100%)
Những đối tượng nên tiêm vaccin:
- Trẻ em trên 1 tuổi
- Du khách đến các quốc gia có nguy cơ cao
- Những người mắc bệnh gan mãn tính
- Đàn ông quan hệ tình dục với đàn ông
- Những người sử dụng ma túy giải trí
- Người lao động có nguy cơ (ví dụ, công nhân xử lý nước thải hoặc phòng thí nghiệm)
Tiêm vaccin để phòng ngừa viêm gan A
Thực hành an toàn khi đi du lịch
Trước khi đến thăm những khu vực có tỷ lệ nhiễm HAV cao:
- Tiêm vaccin ít nhất 2–4 tuần trước khi đi du lịch
- Thực hiện các biện pháp phòng ngừa về thực phẩm, nước uống và vệ sinh
Cải thiện vệ sinh và sức khỏe cộng đồng
- Hệ thống xử lý nước thải an toàn
- Cung cấp nước sạch
- Giáo dục vệ sinh cộng đồng
Tránh tiếp xúc gần trong thời gian bùng phát dịch bệnh
- Tránh chia sẻ đồ ăn hoặc đồ uống
- Giảm thiểu tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh
- Làm sạch bề mặt bị ô nhiễm bằng chất khử trùng (HAV ổn định trên bề mặt)
Xét nghiệm HAV nhanh, chuẩn, tiện lợi tại Mirai Healthcare
Phòng khám Đa khoa Mirai Healthcare là một địa chỉ uy tín, giúp bạn xét nghiệm HAV một cách nhanh chóng và chính xác.
Phòng khám Đa khoa Mirai Healthcare thuộc Tập đoàn Hoken Kagaku Kenkyujo (Nhật Bản), một trong những đơn vị hàng đầu với hơn 74 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xét nghiệm. Nhờ sự đầu tư mạnh mẽ từ công ty mẹ, Mirai được trang bị hệ thống máy móc xét nghiệm hiện đại, đảm bảo chất lượng dịch vụ chuẩn Nhật Bản.
Điển hình là máy xét nghiệm miễn dịch tự động ATELLICA, một trong những thiết bị tiên tiến nhất hiện nay, có thể phân tích lên đến 440 xét nghiệm/giờ. Hệ thống này giúp các xét nghiệm HAV, bao gồm cả Anti-HAV IgG/IgM, được thực hiện một cách nhanh chóng và chính xác.
Điều này không chỉ giúp rút ngắn thời gian chờ đợi mà còn đảm bảo kết quả đáng tin cậy.
Mirai Healthcare xét nghiệm viêm gan A nhanh, chuẩn
Ngoài ra, với mong muốn mang lại sự tiện lợi tối đa, Mirai Healthcare cung cấp dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà miễn phí. Dịch vụ này giúp bạn chủ động hơn trong việc kiểm tra sức khỏe mà không cần di chuyển đến phòng khám, rất phù hợp với những người bận rộn hoặc muốn đảm bảo sự riêng tư.
Tất cả các mẫu xét nghiệm đều được bảo quản và vận chuyển đúng quy trình, đảm bảo tính toàn vẹn và chính xác của kết quả.
Kết luận
Viêm gan A là bệnh truyền nhiễm qua đường tiêu hóa, có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng, đặc biệt ở người lớn tuổi hoặc người có bệnh nền. Do virus HAV có thể lây lan dễ dàng qua thực phẩm, nước uống và tiếp xúc gần, nhiều người có thể nhiễm bệnh mà không hay biết.
Xét nghiệm viêm gan A giúp phát hiện sớm tình trạng nhiễm hoặc đã từng nhiễm virus, từ đó có hướng xử lý phù hợp. Việc tiêm vắc xin là biện pháp phòng ngừa hiệu quả và an toàn, giúp bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi nguy cơ bùng phát dịch.
Đặc biệt, những người làm việc trong môi trường dễ tiếp xúc với nguồn lây (như nhà hàng, trường học, y tế) càng nên chủ động tiêm phòng. Vì sức khỏe lâu dài, bạn nên xét nghiệm và tiêm vắc xin viêm gan A càng sớm càng tốt.
