6 nguyên nhân men gan cao và cách hạ men gan hiệu quả

1. Chỉ số men gan cao là gì?

Men gan cao xảy ra khi nồng độ các enzym gan trong máu cao hơn mức bình thường. Điều này thường là dấu hiệu cho thấy tế bào gan đang bị tổn thương hoặc gan đang gặp vấn đề. 

Bình thường, gan sản xuất các enzym để thực hiện nhiều chức năng quan trọng như chuyển hóa chất béo, protein và loại bỏ độc tố. Khi gan bị tổn thương, các tế bào gan bị phá vỡ và giải phóng các enzym này vào máu, làm cho chỉ số men gan tăng lên.

Chỉ số men gan cao là tình trạng nồng độ các enzym gan trong máu cao hơn mức bình thường

2. 6 Nguyên nhân men gan cao 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh men gan cao. Cụ thể như sau: 

2.1. Bệnh viêm gan

Tình trạng viêm nhiễm ở gan, dù là do virus (như viêm gan A, B, C) hay do tác động của rượu, sẽ trực tiếp gây tổn thương và phá hủy các tế bào gan. Khi các tế bào gan bị tổn thương, các enzym vốn nằm bên trong tế bào (như AST và ALT) sẽ bị giải phóng vào máu, làm cho nồng độ men gan đo được tăng cao.

Các bệnh lý viêm gan gây tổn thương và khiến nồng độ men gan tăng cao

2.2. Gan nhiễm mỡ

Sự tích tụ quá nhiều chất béo trong gan, dù là do lạm dụng rượu bia hay các yếu tố khác (gan nhiễm mỡ không do rượu), sẽ gây ra tình trạng viêm và tổn thương các tế bào gan. Các tế bào gan bị tổn thương này sẽ giải phóng enzym vào máu, dẫn đến tăng chỉ số men gan.

2.3. Uống rượu bia quá mức

Rượu là “kẻ thù” của gan. Khi uống nhiều rượu, gan phải làm việc cật lực để chuyển hóa và đào thải độc tố này. Quá trình này tạo ra các sản phẩm phụ gây hại trực tiếp cho tế bào gan, dẫn đến viêm và chết tế bào gan. Khi tế bào gan bị phá hủy, men gan sẽ thoát ra và làm tăng nồng độ trong máu.

Uống rượu bia nhiều và thường xuyên sẽ dẫn tới men gan cao

2.4. Sử dụng thuốc

Nhiều loại thuốc, dù là thuốc kê đơn hay không kê đơn, đều có thể gây tác dụng phụ lên gan. Một số thuốc có thể gây độc trực tiếp cho tế bào gan, làm tổn thương hoặc phá hủy chúng. Khi tế bào gan bị tổn thương, các enzym nội bào sẽ tràn vào máu, gây tăng men gan. 

Các loại thuốc thường liên quan đến tình trạng này bao gồm một số kháng sinh, thuốc giảm đau như paracetamol (đặc biệt khi dùng quá liều), thuốc chống viêm không steroid (NSAID) và một số thuốc giảm cholesterol.

2.5. Nhiễm trùng hoặc bệnh tự miễn

Các bệnh như: nhiễm virus, vi khuẩn hay ký sinh trùng, có thể lan đến gan và gây viêm gan, tổn thương tế bào gan và tăng men gan. Các bệnh như viêm gan tự miễn, xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể nhầm lẫn tấn công các tế bào gan khỏe mạnh, gây viêm và tổn thương gan, từ đó làm tăng men gan.

2.6. Các bệnh lý khác

Một số bệnh lý toàn thân khác như tiểu đường có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ không do rượu, gây tổn thương gan. Hoặc béo phì, mỡ máu cũng có thể góp phần gây ra gan nhiễm mỡ và viêm gan, dẫn đến tăng men gan.

Bệnh lý béo phì, mỡ máu dễ dẫn đến tăng men gan

3. Các chỉ số men gan

Thông thường bệnh lý men gan cao sẽ được chẩn đoán khi thực hiện xét nghiệm máu. Dưới đây là các chỉ số chính trong máu để đánh giá bệnh lý men gan cao:

Xem thêm: Các xét nghiệm chức năng gan: Từ cơ bản đến nâng cao

4. Cách hạ men gan

Để hạ men gan cao một cách hiệu quả, cần tập trung vào việc giải quyết nguyên nhân gốc rễ và điều chỉnh lối sống. Theo đó, bạn cần làm:

Thực hiện lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh

• Ngừng rượu bia: Loại bỏ hoàn toàn hoặc hạn chế tối đa rượu bia để giúp gan phục hồi tổn thương và giảm men gan.
• Ăn uống lành mạnh: Ưu tiên rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ, đồng thời giảm chất béo bão hòa, đường và đồ chế biến sẵn. Hạn chế đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ để gan hoạt động tốt hơn.
• Giảm cân nếu thừa cân: Giảm cân từ từ giúp giảm lượng mỡ tích tụ trong gan, cải thiện chức năng gan và hạ men gan.
• Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể để hỗ trợ gan thải độc tố hiệu quả hơn.

Ăn uống lành mạnh, kiểm soát cân nặng tốt giúp ngăn ngừa men gan cao

Theo dõi và điều trị tốt các bệnh lý liên quan tới gan

• Điều trị viêm gan: Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ nếu men gan cao do viêm gan virus hoặc các nguyên nhân khác. Thuốc kháng virus hoặc các thuốc điều trị viêm gan có thể giúp kiểm soát tình trạng viêm và hạ men gan.
• Kiểm soát tiểu đường và mỡ máu: Điều trị hiệu quả các bệnh lý này giúp giảm áp lực lên gan và cải thiện chỉ số men gan.
• Sử dụng thuốc đúng cách: Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu nghi ngờ men gan cao do tác dụng phụ của thuốc để được tư vấn điều chỉnh hoặc thay thế thuốc phù hợp.

Sử dụng thảo dược hỗ trợ gan

Một số thảo dược có tiềm năng hỗ trợ chức năng gan và giảm men gan, bao gồm:

• Cây kế sữa: Silymarin trong cây kế sữa có khả năng chống oxy hóa và bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương.
• Atiso: Được cho là có tác dụng hỗ trợ thải độc gan và giúp hạ men gan.
• Nghệ: Curcumin trong nghệ có tính kháng viêm và có thể hỗ trợ phục hồi tổn thương gan. 
• Lưu ý: Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thảo dược nào.

Tăng cường vận động thể chất

Tập thể dục đều đặn giúp giảm cân, cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ chức năng gan. Duy trì ít nhất 30 phút vận động mỗi ngày mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể.

Khám sức khỏe định kỳ

Thực hiện khám sức khỏe và xét nghiệm máu định kỳ giúp theo dõi sát sao chỉ số men gan và phát hiện sớm các vấn đề về gan để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Nên khám sức khỏe định kỳ hoặc khám khi có dấu hiệu nghi ngờ bệnh lý về gan 

Lưu ý: Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc hạ men gan khi chưa có chỉ định của bác sĩ, vì có thể gây ra những tác động tiêu cực hơn cho gan. Bệnh nhân cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như viêm gan hoặc xơ gan.

Như vậy, men gan cao là dấu hiệu cho thấy gan đang gặp vấn đề. Người bệnh cần nhận biết chính xác nguyên nhân để điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Muốn xác định chính xác nguyên nhân men gan cao, việc cần thăm khám và xét nghiệm tại các cơ sở uy tín như Mirai Healthcare là bước quan trọng để có hướng điều trị và điều chỉnh lối sống phù hợp, giúp bảo vệ sức khỏe lá gan về lâu dài.