Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về các chỉ số quan trọng khi xét nghiệm gan nhiễm mỡ cũng như cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả, từ đó hỗ trợ kiểm soát bệnh và giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.
1. Gan nhiễm mỡ là gì?
Bệnh gan nhiễm mỡ xảy ra khi lượng chất béo tích tụ quá mức trong mô gan, kèm theo tình trạng viêm. Ở giai đoạn đầu, bệnh thường ít gây ảnh hưởng nghiêm trọng, nhưng nếu tình trạng viêm kéo dài có thể dẫn đến xơ gan và suy giảm chức năng gan.
Gan ở trạng thái khỏe mạnh chỉ chứa lượng mỡ rất thấp, thậm chí không có chất béo. Khi cơ thể nạp quá nhiều rượu bia hoặc thực phẩm giàu chất béo, phần calo dư sẽ chuyển thành mỡ và tích tụ trong tế bào gan. Khi lượng chất béo vượt 5-10% trọng lượng gan sẽ dẫn tới tình trạng gan nhiễm mỡ.
Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ chiếm trên 5-10% trọng lượng gan
2. Khi nào nên làm xét nghiệm gan nhiễm mỡ
Xét nghiệm bệnh gan nhiễm mỡ nên được tiến hành định kỳ, đặc biệt đối với những đối tượng có nguy cơ cao sau đây:
- Người thừa cân, béo bụng hoặc béo phì
- Bệnh nhân đái tháo đường type 2, cao huyết áp hay rối loạn mỡ máu
- Thường xuyên sử dụng rượu, bia
- Người mắc suy giáp hoặc suy tuyến yên
- Có người thân mắc các bệnh gan mạn tính
- Lối sống ít vận động hoặc chế độ ăn giàu tinh bột, chất béo
- Trường hợp bị hội chứng buồng trứng đa nang hoặc hội chứng ngưng thở khi ngủ
Gan nhiễm mỡ giai đoạn đầu thường khó nhận biết do triệu chứng không rõ ràng như: chán ăn, mệt mỏi, ngứa da, vàng da, vàng mắt, siêu âm thấy gan to. Khi bệnh tiến triển thành xơ gan, người bệnh có thể xuất hiện lách to, cổ trướng, vàng da đậm, lòng bàn tay son và nổi mao mạch dưới da.
Xem thêm: Gan nhiễm mỡ độ 1: Các cấp độ, nguyên nhân và cách điều trị
Để phát hiện và xử lý gan nhiễm mỡ kịp thời, người có yếu tố nguy cơ hoặc xuất hiện triệu chứng nghi ngờ nên thực hiện xét nghiệm sớm. Điều này giúp chẩn đoán bệnh ngay từ giai đoạn đầu, hỗ trợ điều trị hiệu quả và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
Nên xét nghiệm gan nhiễm mỡ khi có nguy cơ hoặc dấu hiệu bệnh
3. 7 chỉ số xét nghiệm gan nhiễm mỡ quan trọng
Gan bình thường chỉ chứa một lượng mỡ rất nhỏ, tuy nhiên khi vượt quá 10% trọng lượng gan sẽ hình thành gan nhiễm mỡ. Để nhận biết, bạn có thể tham khảo thông tin về xét nghiệm gan nhiễm mỡ như thế nào và các chỉ số liên quan trong xét nghiệm máu dưới đây:
3.1. Xét nghiệm bộ mỡ
Cholesterol toàn phần, HDL-cholesterol (mỡ máu tốt), LDL-cholesterol (mỡ máu xấu) và Triglyceride đều là các chỉ số xét nghiệm gan nhiễm mỡ quan trọng. Người bệnh nên thực hiện xét nghiệm đầy đủ cả 4 chỉ số này. Nếu kết quả vượt ngưỡng bình thường, nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ rất cao.
Các mức giá trị chuẩn và bất thường của các chỉ số này được thể hiện trong bảng dưới đây:
| CHỈ SỐ | BÌNH THƯỜNG | BẤT THƯỜNG |
| Cholesterol toàn phần | < 200 mg/dL (< 5,17 mmol/L) | > 200 mg/dL (> 5,17 mmol/L) |
| HDL-cholesterol | Nam giới: > 60 mg/dL (> 1,5 mmol/L) Nữ giới: > 50 mg/dL (> 1,3 mmol/L) | Nam giới: < 40 mg/dL (< 1 mmol/L) Nữ giới: < 50 mg/dL (< 1.3 mmol/L) |
| LDL-cholesterol | < 130 mg/dL (< 3,3 mmol/L) | > 130 mg/dL (> 3,3 mmol/L) |
| Triglyceride | < 150 mg/dL (< 1,7 mmol/L) | > 150 mg/dL (> 1,7 mmol/L) |
Bảng giá trị tham khảo xét nghiệm Triglycerid
Lưu ý:
Các giá trị trên chỉ mang tính tham khảo, bác sĩ sẽ điều chỉnh chỉ số bình thường phù hợp với tình trạng từng người bệnh. Ví dụ, LDL-cholesterol ở người khỏe mạnh nên dưới 130 mg/dL (< 3,3 mmol/L), nhưng với bệnh nhân tim mạch hoặc tiểu đường, mức tối ưu cần dưới 100 mg/dL (< 2,6 mmol/L).
Xét nghiệm gan nhiễm mỡ với 4 chỉ số giúp chẩn đoán gan nhiễm mỡ
3.2. Xét nghiệm ApoA và ApoB
Apoprotein A (ApoA) và Apoprotein B (ApoB) là hai loại protein quan trọng trong các xét nghiệm liên quan đến mỡ máu.
Chỉ số ApoA bình thường:
- Nam giới: 110 – 180 mg/dL (2.84 – 4.65 mmol/L)
- Nữ giới: 110 – 205 mg/d (2.84 – 5.31 mmol/L)
Chỉ số ApoB bình thường: dưới 120 mg/dL (< 3.1 mmol/L) , trong đó mức tối ưu là dưới 90 mg/dL (< 2.32 mmol/L).
3.3. Các chỉ số men gan
Các chỉ số men gan quan trọng gồm ALT, AST, ALP và GGT. Trong đó, GGT thường tăng cao ở người uống nhiều rượu bia hoặc mắc gan nhiễm mỡ, phản ánh tình trạng tổn thương gan.
| CHỈ SỐ MEN GAN | NỒNG ĐỘ AN TOÀN (IU/L) |
| ALT | 20 – 40 |
| AST | 20 – 40 |
| ALP | 35 – 115 |
| GGT | 3 – 60 |
Bảng chỉ số xét nghiệm chỉ số men gan bình thường
Lưu ý: Các bảng chỉ số trên chỉ có giá trị tham khảo. Để chẩn đoán chính xác, kết quả xét nghiệm cần được bác sĩ chuyên khoa thẩm định và tư vấn cụ thể.
3.4. Định lượng Albumin
Albumin là loại protein thiết yếu do gan sản xuất, giữ vai trò quan trọng trong nhiều hoạt động của cơ thể. Khi gan nhiễm mỡ, khả năng tổng hợp albumin suy giảm, dẫn đến chỉ số xét nghiệm thấp hơn mức bình thường 35 g/L, đây là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý gan.
Chỉ số Albumin dưới 35 g/L có thể là dấu hiệu gan nhiễm mỡ
3.5. Định lượng Globulin
Xét nghiệm gan nhiễm mỡ bằng cách nào? Một trong những chỉ số cần theo dõi là Globulin, bình thường dao động từ 20-35 g/L. Khi gan nhiễm mỡ tiến triển nặng và xuất hiện biến chứng xơ gan, chỉ số này thường tăng cao vượt ngưỡng cho phép.
3.6. Định lượng Bilirubin
Nhìn chung, bệnh gan nhiễm mỡ thường không làm tăng chỉ số Bilirubin trong máu.
3.7. Thời gian Prothrombin (PT)
Khi cơ thể bị chảy máu, thời gian Prothrombin (PT) khoảng 9 – 11 giây là khoảng thời gian cần để máu đông lại. Gan đóng vai trò sản xuất các yếu tố đông máu giúp quá trình này diễn ra bình thường. Nếu thời gian PT kéo dài, đó có thể là dấu hiệu gan suy yếu, điển hình như xơ gan.
4. Cách phòng ngừa, điều trị gan nhiễm mỡ
Hiện chưa có thuốc đặc trị gan nhiễm mỡ. Biện pháp hiệu quả nhất là thay đổi lối sống, dùng thuốc kiểm soát theo chỉ định và tiêm vắc-xin phòng viêm gan A, B. Một số thuốc hỗ trợ như vitamin E, thiazolidinediones (thuốc điều trị tiểu đường) chỉ dùng khi có hướng dẫn của bác sĩ.
Chủ động phòng ngừa gan nhiễm mỡ từ sớm giúp bảo vệ chức năng gan và giảm nguy cơ biến chứng. Một số biện pháp hỗ trợ phòng tránh hiệu quả bao gồm:
Duy trì thói quen ăn uống lành mạnh
Áp dụng chế độ ăn uống khoa học là bước quan trọng giúp cải thiện sức khỏe và hỗ trợ phòng ngừa gan nhiễm mỡ. Việc bổ sung nhiều rau xanh, trái cây sẽ cung cấp dưỡng chất tốt cho hệ tiêu hóa và tăng khả năng chuyển hóa của cơ thể.
Một số điều chỉnh chế độ ăn uống nên thực hiện gồm:
- Ưu tiên thực phẩm hỗ trợ giảm cholesterol như mộc nhĩ, nấm hương, gừng, hành, tỏi…
- Giảm thịt đỏ (bò, heo…) và thay bằng thịt trắng như gà, cá
- Nên chọn dầu thực vật để thay thế dầu động vật
- Không nên ăn quá 3 quả trứng/tuần
- Tránh món chiên xào nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh
- Giảm đồ ăn cay nóng, nhiều đường và hạn chế rượu bia cùng các chất kích thích
Chế độ ăn lành mạnh giúp tiêu hóa tốt và tăng trao đổi chất
Duy trì vận động và rèn luyện cơ thể
Tập thể dục thường xuyên giúp nâng cao sức khỏe và phòng ngừa gan nhiễm mỡ. Đối với người lớn tuổi nên chọn bài tập nhẹ nhàng, vận động hàng ngày. Người trẻ tuổi có thể chạy bộ, chơi thể thao tăng cường sức đề kháng. Đặc biệt nên giữ tinh thần thoải mái để tránh căng thẳng ảnh hưởng xấu đến gan.
Chủ động thăm khám và kiểm tra sức khỏe thường xuyên
Chủ động thực hiện xét nghiệm và kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách hiệu quả để bảo vệ gan. Các chuyên gia khuyến nghị nên thăm khám khoảng 6 tháng một lần để phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn, giúp kiểm soát và phòng ngừa bệnh gan kịp thời.
Hiện tại Mirai Healthcare là một trong những địa chỉ uy tín để thực hiện xét nghiệm bệnh gan nhiễm mỡ. Phòng khám thuộc Tập đoàn Hoken Kagaku Kenkyujo – Top 5 tập đoàn y tế lớn và danh tiếng nhất Nhật Bản, với hơn 74 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xét nghiệm lâm sàng.
Với nền tảng và sự bảo chứng quốc tế, Mirai Healthcare mang đến dịch vụ y tế chất lượng cao, tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn Nhật Bản:
- Đội ngũ bác sĩ giỏi và tận tâm: Các bác sĩ có chuyên môn cao giúp đọc kết quả xét nghiệm chính xác, giải thích rõ ràng tình trạng sức khỏe, đồng thời đưa ra lời khuyên và phác đồ điều trị phù hợp.
- Quy trình thăm khám chuyên nghiệp: Từ khâu tiếp đón, hướng dẫn lấy mẫu đến phân tích và trả kết quả, mọi bước đều được thực hiện bài bản và khoa học, mang lại sự an tâm và thoải mái cho khách hàng.
- Hệ thống máy móc hiện đại: Phòng khám trang bị Hệ thống xét nghiệm sinh hóa và miễn dịch ATELLICA tích hợp 3 module độc lập, chính xác và linh hoạt. Thiết bị này có thể xử lý nhanh các xét nghiệm gan nhiễm mỡ như bộ mỡ, men gan, Albumin, Bilirubin… với công suất lên đến 1.200 xét nghiệm/giờ.
Bên cạnh đó, Mirai Healthcare còn triển khai dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi đảm bảo an toàn, nhanh chóng và đúng quy trình chuẩn Nhật. Kết quả được trả sớm, giúp người bệnh theo dõi sức khỏe và phát hiện gan nhiễm mỡ mà không cần di chuyển đến phòng khám.
Xét nghiệm bệnh gan nhiễm mỡ tận nơi tiện lợi, nhanh chóng
Hiểu rõ và theo dõi các chỉ số xét nghiệm gan nhiễm mỡ giúp phát hiện sớm bất thường và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm cho gan. Thực hiện xét nghiệm định kỳ không chỉ giúp bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng gan mà còn hỗ trợ xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả.
Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ xét nghiệm bệnh gan nhiễm mỡ uy tín, Mirai Healthcare là lựa chọn đáng tin cậy với dịch vụ y tế chuẩn Nhật, nhanh chóng và chính xác.
